عبدالجبار کاکایی؛ حملات اخیر به سمت حوزهی فرهنگ را حرکتی سازمانیافته ذکر کرد و گفت: بهنظر من؛ بهطور سازمانیافته از طرف رسانههای افراطی اصولگرا به فرهنگ کشور حمله میشود. این شرایط؛ همان شرایط ده سال پیش است. تنها مراقبتها بیشتر شده است. البته روسای جدید وزارتخانه قصدشان باز نگهداشتن فضای فرهنگی است. اما هنوز اتفاق و تحول خاصی رخ نداده است که بتوان به عنوان حرکتی اساسی درنظر گرفت.
به گزارش انتخاب، کاکایی افزود: سازماندهی برای خلعیت یک وزیر و حاشیهها برای اتهام زدن و اغوای شخصیتهای سیاسی و نخبگان فرهنگی در فضاهای مجازی از کارهایی است که در این راستا درحال انجام گرفتن است.
وی در پاسخ به این سوال که تفاوت شرایط فرهنگی حال حاضر با دورههای قبلی چیست؛ گفت: اتفاقاتی که رخ داده همه مسائلی بسیار معمولی است که توسط برخی پر و بال داده میشود و به مسئلهای بغرنج تبدیل میشود. چنانکه دعوت از یک شاعر غیرسیاسی که در دوره دولت نهم و دهم معمولی تلقیمیشد، اکنون به یک معضل جدی تبدیل شده است.
شاعر مجموعه "مرثیهی روح" با اشاره به توقیف اجرای نمایش تانگوی تخم مرغ داغ گفت: شنیدم که بهخاطر الفاضی که از دهان چندی از شخصیتهای این نمایش بیرون آمده است؛ کار را متوقف کرده بودند. ادبیات و هنر را نمیشود محدود کرد. با زبان فاخر نمیتوان رمان نوشت. هر کاراکتر، شخصیت خودش را دارد با زبان و ویژگیهای خاص خودش. مانند کسانی که در کوچه و بازار میبینیم.
وی در ادامه به عوامل این حرکتها اشاره کرد: کسانی که به این موضوعات دامن میزنند؛ دلواپسان هستند. افرادی که دلواپسی میکنند. شاعری را که هیچ سابقه سیاسی نداشته؛ یک شبه سیاسی میکنند و یکدفعه جشنوارهای را زیرسوال میبرند. این افراد دلواپس ابایی ندارند که شاعری که سالها در حوزه شعر انقلاب کار کرده، ضدانقلاب بخوانند.
وی افزود: فضای حاضر فرهنگ کشور غرق در بیتوجهی به هنرمند و هنر است. مثل یک پادگان که هنرمندان در آن سربازانیاند که فرماندهان بهموقع از آنها استفاده میکنند و پس از اتمام کار بهشان دستور میدهند تا به خوابگاهشان بروند. تازه این رفتاری است که در حوزهی ادبیات انقلاب با هنرمندان میشود. گفتمان خارج از انقلاب که هیچ. همه سکوت کردهاند.
کاکایی تاکید کرد: یک پاکسازی باید انجامشود. بوی خصومت و مچگیری و جدال به مشام میرسد. هیچ نشانهای از نقد و مناظره نیست. این وضعیت قابل قیاس با دورههای قبلی نیست.
دبیر هشتمین جشنواره شعر فجر درضمن حمایت از بحث اعتدال گفت: جشنوارهای که من دبیر آن بودم شعارش همصدایی و چندصدایی بود. چندصدایی به این معنی که بستری ایجاد شود تا گفتگو در آن جریان بگیرد و همهی جریانها در نزدیکی با هم به گفتگو بپردازند. مشیاعتدال باید مورد توجه قرار گیرد.
وی ادامه داد: مسیر جشنواره مسیر اعتدال بود. آنهایی که به گفتگو اعتقادداشتند آمدند جلو و برخی هم که از هر دو سو بودند، هم گفتمان انقلابی و هم گفتمان خارج از انقلاب، به ما تهمت زدند.
کاکایی درپاسخ به این سوال که هدف وزارتخانه کنونی را چه میدانید؛ گفت: لزوما نباید برای هر حرکتی هدفی تعریف کرد. طرح معضلات و مشکلات وظیفهی یک مدیر است. آقای جنتی نیز فقط با واقعبینی صحبت کرد. آنچه در جامعه درحال وقوع هست را بیان کرد. حرفهایی که وزیر دربارهی ماهواره گفت؛ واقعیت است. ستیز ماهوارهای که درباره تکنولوژیهای مختلف صورت میگیرد؛ واقعیت دارد. تماشاگران ماهواره قطعا بیشتر از بینندگان تلویزیون هستند.
مدیر سابق خانه شعر بنیاد نویسندگان و هنرمندان گفت: بایستی درد را نشان دهیم تا فکر درمان باشیم. خیلیها میخواهند درد را پنهان کنند. جمع کثیری از نسل جوان ما در فضای مجازی حضور دارند. باید این گفته شود تا بتوان راهحلی برایش پیدا کرد. اولینکار این است که یک عکس رادیولوژی گرفته شود تا محل شکستگی را به ما نشان دهد. عجیب است که در مقابل این قضیه هم برخی ایستادگی میکنند.
وی به واکنش هنرمندان اشاره کرد و گفت: در این حین، اهالی فرهنگ سکوت کردهاند. چراکه در این میدان نبرد یا باید اصولگرا بود یا اصلاحطلب. کار آقای روحانی بسیار سخت و دشوار است. اینکه در وسط دعوا بایستد و بخواهد دوطرف دعوا را به آشتی فراخواند.
وی افزود: سکوت جایز نیست وقتی که فضای باز درحال ایجاد شدن است و چه چیزی بهتراز این میتواند برای یک هنرمند وجود داشته باشد. سکوت هنرمندان شاید به این علت باشد که برخی میترسند از لیستهایی پاک شوند که برایشان منفعتهای مالی و معنوی دارد.
عبدالجبارکاکایی گفت: عوام مصرفکنندهاند. مذهبیون و متشرعین خودشان را به هر صورت از بلایای فرهنگی نجات دادهاند و روشنفکران جامعه نیز با مطالعه و خلق آثار هنری خود را محافظت کردهاند.
سراینده مجموعه شعر" سالهای تاکنون" اضافهکرد: جامعهای که در آن اجازهی تجربه به افرادش داده نمیشود، صلاحیت تصمیمگیری را از آنها میگیرد. باید صلاحیت انتخاب مردم را بهبود بخشید و با فرهنگسازی راههای انحراف و درست را نشانشان داد. آنها خودشان مسیر را انتخاب میکنند. مردم که بچه نیستند که نفهمند.