برجام و راهبرد مذاکره بار دیگر و بعد از سخنرانی اخیر دونالد ترامپ علیه ایران در محافل داخلی و جهانی پرنگ شده است. مخالفان برجام از تهران تا واشنگتن به صف شده اند تا شاید بتوانند مهر پایانی بر یکی از مهمترین محصول های دیپلماسی بعد از جنگ جهانی دوم بزنند.
به گزارش «انتخاب»، رئیس جمهور آمریکا به امید اول مخالفان سیاست خارجی روحانی تبدیل شده است. ترامپ که مخالف سرسخت برجام است، بر یک نکته تاکید دارد «برجام برود» و تحریمهایی که به واسطه این توافق لغو شده بود باردیگر بازگردد.
از سوی دیگر در ایران، تیم هستهای دولت قبل، همزمان فعال شده تا از فرصت برجام ستیزی ترامپ استفاده کند. علی باقری معاون سعید جلیلی در تیم سابق هسته ای هنوز در خاطر مردم است، خاطراتی که برای مردم با تحریم عجین شده است.
باقری روز گذشته در دانشگاه تهران در یک نشست با موضوع "روابط ایران و کشورهای 5+1بعد از سخنرانی ترامپ" بار دیگر بر مخالفت با برجام و رویکرد سیاست خارجی دولت روحانی تاکید کرد. او گفت:« مهمترین اشتباه دولت روحانی این بود که دستیابی به توافق را هدف اصلی قرار داده بود.»
باقری افزود:«در دوره قبل ما مذاکره میکردیم اما نه با این هدف که حتما باید به توافق برسیم!» معاون سعید جلیلی در تیم مذاکرات دولت قبل گفت: «اینکه جام اخلاق را در تعهد به برجام به ما بدهند افتحار نیست و اینکه آمریکا ناقض باشد اهمیتی ندارد»
وی در این نشست درباره این سوال که برجام بدون آمریکا هم میتواند راه خود را ادامه دهد یا خیر گفت: «برجام بدون آمریکا عملا وجود ندارد چرا که در این صورت آمریکا متعهد نیست و تحریمها بار دیگر باز خواهد گشت.» باقری خاطرنشان کرد:« سیاست خارجی روحانی مبتنی بر مذاکره اشتباه است و باید با رویکرد انقلابی عمل کرد.»
دام نقض برجام
در همین حال احمد موثقی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران در گفتو گو با «انتخاب» اظهار داشت:«نوع تفکر و منافع دو عنصر مهم است که موجب می شود که برخی به دوران قبل از برجام و بازگشت تحریمها علاقهمند باشند.»
این استاد دانشگاه افزود:«سخنرانی های ترامپ دقیقا برسر یک استراتژی مدون است تا ایران را عصبانی کند که در نقض برجام پیشقدم شود و برخی نیز به گونهای رفتار می کنند که ایران در این دام بیافتد.»
موثقی گفت: »برخی در داخل می خواهند ایران را به سمت یک جنگ سرد با آمریکا و غرب بشکانند و در این مسیر هرگونه تقویت روابط با اروپا را هم مورد هجمه قرار می دهند»
این استاد دانشگاه تهران گفت: «تیم هسته ای قبلی و همفرکان آنها با ناشیگری در سیاست می خواهند اروپا و امریکا را بهم نزدیک کنند و این شرایظ زمانی که ایران به سمت نقض برجام حرکت کند یا مسیرهای گفتگو برای حل اختلافات با اروپا را ببندد به سرعت شکل خواهد گرفت.»
او ادامه داد: «در شرایطی که اقتصاد ایران برای نوسازی نیازمند سرمایه گذاری خارجی است و اروپا در این مسیر مشتاقانه عمل کرده است باید بر عمق بخشیدن به اختلافات آمریکا و اروپا بر سر برجام تلاش شود و نه اینکه با برخی اقدامات آن دو طرف را بهم نزدیک کنیم.»
احمد موثقی یادآور شد این گروه با سیاستهای خود می خواهند ایران را به دامان روسیه بیاندازند درحالی که روسیه بارها نشان داده شریک مطمئنی نیست و در دوره پیش نیز در مقابل تحریمهای آمریکا علیه ایران از حق وتو که در شورای امنیت داشت استفاده نکرد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد دیپلماسی فعال در واقع استفاده از توان های توامان روسیه و اتحادیه اروپا برای افزایش جایگاه ایران در مقابله با دولت ترامپ است.
موثقی خاطرنشان کرد:« برجام ابزار جنگ را از دست ترامپ خارج کرده است، اگر عده ای به دنبال ایجاد جنگ سرد با غرب هستند این یک تفکر خطرناک است چرا که سرانجام چنین مسیری جنگ گرم خواهد بود. هرچند ایران توانایی بالایی برای مقابله با هرگونه شرایط یا زدن ضربه دوم را دارد اما نباید فراموش کرد چنین مسیری هزینه های سنگینی خواهد داشت.»
علی باقری، معاون جلیلی در شورای امنیت ملی در دوره پیشین با استناد به اظهارات تام کاتن سناتور جمهوری خواه، ادعایی کرده است که با هم با اصل اظهارات تام کاتن و هم با روایت نیویورک تایمز در خصوص مذاکرات هسته ای و پیشنهاد تیم جلیلی در تعارض است.