هرم جوسر در مصر با ۴۷۰۰ سال قدمت به عنوان کهن‌ترین هرم جهان شناخته شده است، اما اخیرا پژوهشی جدید مدعی وجود یک «هرم ماقبل‌تاریخ» در اندونزی شده است که ۲۷۰۰۰ سال قدمت دارد.
سایت «گونونگ پادانگ» در غرب جزیره جاوه در اندونزی محل کشف این پدیده است. محققان می‌گویند شواهد قانع‌کننده‌ای از وجود یک مکان پیچیده و پیشرفته زیر این سایت دارند. به گفته آنها، حفره‌ها یا اتاقک‌های مخفی زیر این سایت وجود دارد که نشانگر وجود ساختار‌های چندلایه است.
اگر در زیر گونونگ پادانگ غار‌ها و اتاق‌های ساخت انسان وجود داشته باشد، نه تنها این سایت را به کهن‌ترین هرم شناخته‌شده جهان تبدیل می‌کند، بلکه قدیمی‌ترین موارد استفاده شناخته‌شده از سنگ‌تراشی را نیز ارائه می‌دهد. تمام این‌ها باور‌های قبلی پیرامون پیشرفت تمدن بشری در دوران پارینه‌سنگی را بر هم می‌زند.
پژوهشگران برای دست یافتن به نتایج خود، از فناوری‌های پیشرفته نفوذ در زمین استفاده کردند. به باور آنها، زیر سایت گونونگ پادانگ چهار لایه ساختمانی وجود دارد که شامل ساخت اتاق‌ها در طول مراحل مختلف است.
اولین لایه مربوط به ۲۷۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰ سال پیش است، و قدمت آن با استفاده از روش قدمت‌یابی کربن خاک حفاری‌شده از محل اندازه‌گیری شد. باستان‌شناسان بر این باورند که فناوری به کار رفته در این لایه، صنعت سنگ‌تراشی و سنگ‌چینی برنامه‌ریزی‌شده را نشان می‌دهد.
با این وجود، برخی دانشمندان دیگر مدعیات پژوهش جدید را زیر سوال برده‌اند. آنها می‌پرسند که آیا ممکن نیست که حفره‌های زیر گونونگ پادانگ توسط رانش زمین ایجاد شده باشند؟ آنها همچنین می‌پرسند چگونه است که هیچ محققی تاکنون شواهدی دال بر فعالیت‌های انسانی در آن منطقه پیدا نکرده است؟
کهن‌ترین جوامع شناخته‌شده دارای فناوری نسبتا پیشرفته برای ساختن سازه‌های هرمی حدود ۹۰۰۰ سال قدمت دارند، و ساکن منطقه‌ای بودند که امروزه کشور ترکیه در آن واقع شده است.
