سرویس تاریخ «انتخاب»: حسن صباح در سال ۱۰۵۰ میلادی در شهرری به دنیا آمد. پدرش اهل یمن بود و مذهب اثنی عشری داشت. عده‌ای از مورخان محل تولد او را قم نوشته‌اند. حسن در کودکی وارد مدارس دینی شد و به تحصیلات مذهبی روی آورد. در آن زمان ری محل فعالیت اسماعیلی‌ها بود و حسن تحت تاثر آن‌ها از هفده سالگی به این فرقه گروید. حسن پس از اتمام تحصیلات اولیه به نیشابور رفت تا نزد امام موفق، روحانی اهل حدیث آموزش ببیند. امام موفق روابط عمیقی با اصحاب قدرت داشت به صورتی که طغرل سلجوقی وی را پیشوای خود می‌دانست. هر آنکس که مورد لطف امام موفق قرار می‌گرفت و شاگرد او می‌شد به راحتی به دستگاه سلطنتی سلاجقه نفوذ می‌کرد و به مراتب مهم می‌رسید. مشهور است که «خواجه نظام الملک» و «حکیم عمر خیام» نیز شاگردان امام موفق بودند و بر این اساس داستانی درباره این سه نفر نقل می‌کنند که ماجرای «سه یار دبستانی» نام دارد. حسن صباح در سال ۵۱۸ هجری قمری مصادف با ۵۰۳ هجری شمسی در قلعه الموت درگذشت. وی به هنگام مرگ حدود هشتاد سال سن داشت و پیش از مرگ کیابزرگ امید را به عنوان جانشین خود انتخاب کرد. برخی تاریخ نگاران مدعی اند که وی فرزندان ذکور خود را به قتل رساند تا مدعی جانشینی نباشند.
