پایگاه خبری تحلیلی انتخاب (Entekhab.ir) : شهر الکترونیک، بلیت
الکترونیک و شهروند الکترونیک پیامی است که چشممان زیاد به آن افتاده است
اما، شاید بد نباشد در ابتدا بدانیم شهرالکترونیک چیست. شهرالكترونيك عبارت
از شهری است كه اداره امور شهروندان شامل خدمات و سرويسهای دولتی و
سازمانهای بخش خصوصی بهصورت برخط (online) و بهطور شبانهروزی، در هفت
روز هفته با كيفيت و ضريب ايمنی بالا با استفاده از ابزار فناوری اطلاعات و
ارتباطات انجام میشود.
به گزارش انتخاب؛ برخی از فعالیتهایی که شهروندان در شهر الکترونیک
با دسترسی به تکنولوژی به آن میپردازند شامل فعاليتهای بانكی، اداری،
مسافرتی، آموزشی، درمانی، تجاری، تفریحی و کسب اطلاعات میشود. ارائه خدمات
الکترونیک فرصتی را برای شهروندان فراهم میکند تا از تردد در شهر برای
انجام کارهای خود خودداری کنند و یا از طریق اینترنت بسیاری از کارها را
خودشان انجام دهند و تنها بخشی از فعالیت را که ناگزیر از مراجعه حضوری است
با رفتن به محل مورد نظر انجام دهند. در شهر الکترونیک مردم میتوانند
کالای خود را بدون مراجعه به فروشگاه دریافت، قبوض خود را پرداخت کنند و
حتی بهصورت آنلاین از پزشک یا ادارات وقت مراجعه بگیرند؛ روالی که اکنون
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته مرسوم است اما، شهر الکترونیک تنها مربوط
به انجام فعالیتها از خانه نمیشود بلکه، در سطح شهر نیز تا جایی که ممکن
است از تکنولوژی برای سرعت بخشیدن به فعالیت شهروندان استفاده میشود.
خودپردازهای پول خرد، خودپرداز بلیت حمل و نقل عمومی، بلیت مکانهای تفریحی
و خودپردازهای کالا از مواد غذایی گرفته تا روزنامه از جمله مواردی است که
در بسیاری از کشورها نه توسط نیروی انسانی بلکه از طریق دستگاههای
الکترونیک انجام میشود. این درحالی است که نظر سنجی آرمان از 10 شهروند
تهرانی نشان میدهد که تنها چیزی که با شنیدن نام خدمات الکترونیکی در سطح
شهر به ذهن آنها میرسد دستگاههای خودپرداز بانک است که با آن میتوانند
قبوض خود را نیز پرداخت کنند، تنها یک شهروند نمونهای دیگر عنوان میکند و
آن هم خرید بلیت از دستگاه خودپرداز بلیت در یکی از سینماهای تهران است.
این شهروندان در پاسخ به این سوال که انتظار دارند کدام امکان الکترونیکی
در شهر فراهم شود چنین پاسخ میدهند که حداقل امکان خرید بلیت مترو یا
اتوبوس از دستگاههای خودپرداز بلیت داشته باشند. کارت بلیتهای حملونقل
عمومی یکی از اقداماتی بود که در راستای ایجاد شهر الکترونیک در تهران
پیاده شد. درحال حاضر، شهروندان میتوانند با مراجعه به کیوسکهای
مطبوعاتی، ایستگاههای مترو و کیوسکهای مستقر در پایانههای اتوبوسرانی
نسبت به خرید و شارژ کارت بلیت الکترونیک اقدام کنند. در این میان دستگاه
خودکار شارژ و فروش کارت بلیت الکترونیک تنها در نقاط معدودی از شهر دیده
میشود و دستگاههای خودپرداز بلیت در ایستگاههای مترو نیز همچنان قابلیت
ارائه خدمات ندارد.
اقدام خارج از روال ماموران بی آر تی
به تازگی تصمیم مدیران شهری بر این شده است تا شهروندان را به استفاده از
کارت بلیت تشویق کنند تا هم معضل کمبود پول خرد برای ارائه باقی مانده پول
مسافران مشکلساز نشود و هم شهروندان با هزینه کمتر و سرعت بیشتری سفر
کنند. در اعلامیههایی در ایستگاههای بیآرتی نیز آمده است: حتیالمقدور
از ارائه و پرداخت وجه نقد خودداری کنید. با این حال، درصورت نداشتن کارت
بلیت مسافران باید بتوانند با پرداخت نقدی پول از این وسایل استفاده کنند.
این درحالی است که در ماههای اخیر برخی ماموران ایستگاههای بی آر تی از
دریافت وجه نقد از شهروندان خودداری و استفاده از اتوبوس را به داشتن بلیت
الکترونیک منوط میکنند. از اینرو، در برخی مواقع صفی از شهروندان پشت
گیتهای بیآر تی تجمع میکنند تا شهروند دیگری پیدا شود و در ازای پرداخت
پول نقد به او از کارت شهروند دیگر استفاده کنند.
البته، این راه حلی است
که از جانب خود ماموران پیشنهاد میشود. یکی از مسافران که بهدلیل نداشتن
کارت بلیت پشت گیتها ایستاده و با ماموران وارد بحث شده بود در گفتوگو
با ما میگوید: محل زندگی من تهران نیست، به خانه اقوام آمدهام و
نمیتوانم کارت بلیت بخرم چرا که از آن استفاده ندارم. یکی دیگر از مسافران
میگوید: من از وسایل حملونقل عمومی استفاده نمیکنم و با خودروی شخصی
رفتوآمد میکنم، اولینبار است که سوار بیآرتی میشوم و قصد خرید کارت
بلیت هم ندارم. سه نفر از ماموران ایستگاهای بیآرتی نیز در گفتوگو با
ما میگویند: به ما گفته شده پول نقد دریافت نکنیم و هر ماموری هم که
پول نقد میگیرد اگر گزارش شود او را برکنار میکنند. اگرچه تشویق استفاده
مردم از بلیت الکترونیک قابل قبول است اما، قاعده کار باید چنین باشد که در
صورت تصمیم بر عدم دریافت پول از مسافران دستگاههای خودپرداز بلیت در شهر
تعبیه شود تا شهروندان و توریستهایی که خرید کارت بلیت برای آنها مزیتی
ندارد از این دستگاهها بلیت دریافت کنند.
پرداخت پول نقد امکانپذیر است
در این زمینه مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی تهران
میگوید: حرکت شرکت واحد اتوبوسرانی در راستای ارائه تسهیلات الکترونیکی و
تشویق مردم به استفاده از کارت بلیت بهجای پول است. پیمان سنندجی با اشاره
به اینکه استفاده از کارت بلیت برای خود شهروندان بهصرفهتر است، عنوان
میکند: توریستها نیز میتوانند از کارت بلیتهای مخصوص استفاده کنند. او
با بیان اینکه دو نرخ نقدی و با کارت بلیت برای وسایل حمل و نقل عمومی به
تصویب شورای شهر رسیده است، ادامه میدهد: این به این معناست که ماموران
میتوانند پول نقدی نیز دریافت کنند.
منبع: آرمان