ادامه‌دار بودن مذاکرات هسته‌ای چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

طی سال های اخیر مهم ترین مشکلی که اقتصاد کشور با آن رو به رو بوده افزایش نرخ تورم و حاکم شدن رکود در فضای اقتصادی بوده است و با توجه به اهمیت موضوع تورم و رکود اقتصادی مسئولان دولت یازدهم از آغاز فعالیت خود تا کنون بارها از برنامه های خود برای مهار این دو موضوع سخن گفته و این مباحث را در اولویت امور اقتصادی دولت قرار داده اند و البته آمار نیز از کنترل تورم در یک سال گذشته خبر می دهد.

به گزارش انتخاب؛ هفته گذشته برای خروج اقتصاد از رکود تورمی دولت بسته اقتصادی ویژه ای را منتشر کرد و در این بسته نکات قابل توجهی همچون در نظر گرفتن تحریم ها تا پایان سال 93 به همین صورت فعلی، عدم اتکا به منابع بانک مرکزی برای خروج از رکود و دامن نزدن به "بیماری هلندی" یا به عبارت دیگر عدم هزینه دلارهای حاصل از فروش نفت خام با هدف ایجاد توسعه و عدم استفاده از نرخ ارز برای کنترل تورم از سوی دولت مورد توجه قرار گرفته است.

دکتر ابراهیم رزاقی نویسنده کتاب اقتصاد ایران در این رابطه می گوید وقتی ما حتی یک کلمه در مورد اقتصاد مقاومتی از مسئولین اقتصادی نمی شنویم؛ وقتی یک کلمه نمی گویند که این وضع چگونه بوجود آمده چون این وضعیت تنها مربوط به دولت قبل نیست و تمام دولت ها به این وضعیت امروز دامن زده اند نمی توان انتظار داشت چیزی باشد که بتواند استقلال اقتصادی ایران را تامین کند.

وی می گوید ولی وقتی در کشور ما سود تولید 20 درصد است و سود دلالی و واردات 500 درصد و وقتی هم که اخلاق گرایی و میهن دوستی نیست این منابع به سمت واردات و دلالی چرا نرود؟! همه اینها نشان می دهد اقتصاد کشور است که در آن سود تولید کم است و تولید کننده هم اگر برای رضای خدا و کمک به هم میهنان دست به تولید نزند تولید را تعطیل می کند.

مشروح گفت و گوی ابراهیم رزاقی با نامه نیوز را در ادامه مطالعه فرمایید:

***

با توجه به اینکه اقتصاد کشور از ابتدای سال جاری در رکود قرار دارد اکثر صنایع و تولید کنندگان چشم به مذاکرات هسته ای یران و 5+1 دوخته بودند مثلا برای خرید مواد اولیه این خرید ها را به نیمه دوم سال موکول کرده اند و به دستیابی ایران و گروه 1+% به توافق امید داشتند. اینک با تمدید مجدد 4 ماهه مذاکرات چه اتفاقی در انتظار رکود و آینده اقتصاد کشور است؟

اینکه صنایع و کارخانجات برای این موضوع برنامه ریزی کرده اند واقعیت دارد اما کار درستی نیست. دولت به جای اینکه به فکر خود اتکایی و تولید داخلی باشد، به واردات روی آورده است. غیر از دوره ای که در دولت قبلی بنزین داخلی تولید کردیم دیگر هیچ گاه به فکر داخلی سازی نبودیم که البته تولید بنزین هم متوقف شد و دوباره به وارد کننده بنزین تبدیل شدیم.

به عقیده بنده این تمدید مذاکرات نه تنها اینبار بلکه باز هم تشدید خواهد شد پس باید برنامه ای داشته باشیم که کمترین ضرر را ببینیم و بیشترین ایمنی یا به عبارتی کاهش وابستگی را در پی داشته باشد. مهمترین امری که لازمه این ایمن سازی است در چارچوب اقتصاد مقاومتی عمل کردن است یعنی توجه به تولید داخل، خرید از داخل و از این قبیل حمایت های که باید از بالاترین سطوح دولت تا پایین ترین سطح وارد کنندگان و بنگاه ها انجام شود.

الان با این دلاری که دولت برای واردات می پردازد عملا منابع ارزی را هدر می دهد چون 100 درصد یارانه پرداخت می کند برای این دلاری که می دهد. دلارهایی که صرف واردات کالاهایی می شود که عمدتا مصرفی هستند و علاوه بر این بسیاری از آنها را هم در داخل می توان تولید کرد.

اگر با این دید که منتظر نتیجه مذاکرات باشیم چون ما با آمریکایی ها طرف هستیم و آمریکایی ها هم دلشان می خواهد که تا جایی که در توان دارند این مساله ادامه پیدا کند همانطور که بارها اعلام کردند اقتصاد کشور ضربه می خورد. چون می بینند که اقتصاد ما در حال خرد شدن است و آنها بیشتر پافشاری می کنند که ما را خرد کنند.

در حالی که ما بسیاری از مواد و کالاهایی را که وارد می کنیم می توانیم در داخل تولید و تبدیل کنیم و از این نیاز مبرا شویم ولی نیاز به برنامه ریزی دارد که ابتدا اولویت بندی کنیم که چه کالاهایی تولید کنیم. مثلا مواد اولیه داروسازی را تولید کنیم یا به کشاورزان یارانه تولید بدهیم از طرف دیگر قیمت دلار را بالا ببریم که کشاورز دانه های روغنی تولید کند و روغن نباتی درست کنیم. آن زمان است که این تحریم ها و این تمدید ها به فرصت طلایی برای ایران تبدیل می شود. ولی اینطوری که ادامه می دهیم همان است که آمریکا و اروپا می خواهد و الگوی صنایع دفاعی هم نشان می دهد که این مساله شدنی است و اقتصاد مقاومتی امکان پذیر است.

در این چند ماه اخیر در بخش مالی اقتصاد شاهد افت شدید در سرمایه سرمایه گذاران بودیم به عنوان مثال افت شاخص بورس و با توجه به بی نتیجه ماندن مذاکرات هسته ای به نظر شما چه راه حلی برای بازگرداندن این سرمایه ها وجود دارد؟

نکته مهم در این مورد این است که سرمایه داری ما یک نکته اساسی را ندارد و آن هم منافع ملی است. سرمایه داری ما دنبال حداکثر سود بدون هر محدودیتی است. این حداکثر سود هم که در تولید نیست پس در دلالی و احتکار است. وقتی که وضع اینگونه است هیچ امیدی به سرمایه گذاری بخش خصوصی در تولید نیست.

راه حل درست شدن این وضعیت این است که دولت با احتکار، با دلالی، با کسانی که وام های سنگین بانکی را برای تولید گرفته اند و به دلالی رفته اند مقابله کند از دلالان مالیات های سنگین اخذ کند و به تولیدات و صنایع اهمیت دهد و گرنه این سرمایه گذاری ها خیالی است و به ناکجا آباد می رسد.

آقای دکتر رزاقی، دولت در هفته گذشته بسته پیشنهادی برای خروج از رکود ارائه داد. نظر شما در مورد این بسته چیست؟

من این بسته پیشنهادی را ندیده ام ولی یک ضرب المثل ایرانی هست که می گوید از کوزه همان برون تراود که دروست. وقتی ما حتی یک کلمه در مورد اقتصاد مقاومتی از مسئولین اقتصادی نمی شنویم؛ وقتی یک کلمه نمی گویند که این وضع چگونه بوجود آمده چون این وضعیت تنها مربوط به دولت قبل نیست و تمام دولت ها به این وضعیت امروز دامن زده اند نمی توان انتظار داشت چیزی باشد که بتواند استقلال اقتصادی ایران را تامین کند. چون سیاستهای لیبرالی صندوق بین المللی پول که به ایران پیشنهاد شده نمی تواند برای ما راهشگا باشد چون این سیاست ها یک سیاست های تعیین شده ای است.

مثلا می گوید به تولید کننده وام حداکثری بدهید. بسیار خوب! اینهمه وام هم اعطا شد. ولی وقتی در کشور ما سود تولید 20 درصد است و سود دلالی و واردات 500 درصد و وقتی هم که اخلاق گرایی و میهن دوستی نیست این منابع به سمت واردات و دلالی چرا نرود؟! مجازات و نظارتی هم که از سمت دولت نیست و مصون هستند. همه اینها نشان می دهد اقتصاد اقتصادی بیمار است که در آن سود تولید کم است و تولید کننده هم اگر برای رضای خدا و کمک به هم میهنان دست به تولید نزند تولید را تعطیل می کند.

آقای رزاقی به نظر شما مهمترین مزایا و یا به عباراتی صنایع پیشروی ما در زمینه اقتصاد مقاومتی چه صنایعی است؟

مهمترین مزیت های ما در محصولاتی است که خام صادر می کنیم. مثل نفت خام مواد پتروشیمی و مواد معدنی که اگر یک چهارم این محصولات را که صادر می کنیم در داخل تبدیل کنیم همان قدر ارز به دست می آوریم که هم اکنون با صادراتش بدست می آوریم. به علاوه اینکه 50 – 60 میلیون شغل می توانیم ایجاد کنیم.

ولی ما خام فروش شده ایم یعنی همان چیزی که کشور های صنعتی می خواهند. ما الان 70 میلیون تن مواد معدنی با 20 میلیون تن مواد پتروشیمی صادر می کنیم. چرا اینکار را انجام دهیم وقتی می توانیم خودمان مواد اولیه را به محصول نهایی تبدیل کنیم و شغل بسازیم. اما هیچ تدبیری نیندیشیده ایم و اگر به معنای واقعی ما را تحریم کنند فاجعه بوجود می آید.

منبع: نامه نیوز