هشتمین جشن انجمن منتقدان و نویسندگان در حالی برگزار شد که «علی عباسی» به عنوان یکی از تهیهکنندگان سالهای دور سینما، از آتشی که با کناره گرفتن از سینمای ایران در دلش افتاده، سخن گفت و خیلیها را تحت تاثیر قرار داد.
هشتمین جشن منتقدان سینمای ایران در حالی برگزار شد که مانند سالهای گذشته از حضور چهرههایی مانند مسعود کیمیایی، ناصر تقوایی و... که از نسل اول سینمای پس از انقلاب هستند، خبری نبود. البته جای آنها را جمع زیادی از بازیگران و کارگردانان جوانی گرفته بودند که خیلیها به آینده آنها امیدوارند.
××× کثیریان: در جوایز انجمن منتقدان، سفارش و نوبتبندی جایی ندارد
در ابتدای این مراسم که چهارشنبه شب (22 مردادماه) در تالار ایوان شمس برگزار میشد، کیوان کثیریان که رییس انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی است، درباره این جشن گفت: روی سن جشن ما خیلیها اولین جایزههایشان را گرفتهاند. من به شما اطمینان میدهم که در جوایز ما نه سفارش در آن است، نه بین همه پخش میشود و نه نوبتبندی میشود.
وی ادامه داد: فکر میکنیم هر دو طرف سینماگران و منتقدان پذیرفتهایم که خیلی با هم تعارف نداشته باشیم اما با هم دوست باشیم. ما توقع داریم که همانطور که ما فیلمسازان را متنوع میبینیم، انتظار داریم که شما نیز منتقدان را نیز متکثر و جدا از هم ببینید.
رییس انجمن منتقدان و نویسندگان سپس از سخت شدن شرایط برگزاری جشن انجمن منتقدان انتقاد و اظهار کرد: برگزاری جشن انجمن خیلی سخت شده است، و اگر آقای جعفر گودرزی نبود احتمالا مجبور میشدیم جشن را جلوی در برگزار کنیم. نمیدانم چرا آنقدر برگزاری این جشن سخت شده، چون قرار نیست کار خاصی در اینجا انجام دهیم.
کثیریان همچنین در میانهی جشن که به بهانه اهدای جوایز یکی از بخشها روی سن آمده بود، با اشاره به وضعیت معیشتی هنرمندان گفت: صندوق حمایت از هنرمندان دارد یک چیزهایی از هنرمندان پس میگیرد. باید یک فکری به حال این افتضاح در سالگرد 10 سالگی آن بکنند.
××× طوسی: متاسفانه اگر پایش بیفتد شمشیر را بیرحمانه به روی هم میبندیم
جواد طوسی دبیر هشتمین جشن منتقدان و نویسندگان ایران هم با انتقاد از شرایط پرسوءتفاهم فعلی گفت: بپذیریم که بدجوری از هم دور افتادهایم و اگر پایش بیفتد شمشیر را بیرحمانه به روی هم میبندیم. نگاهی پر سوء تفاهم همچنان موج میزند. فکر میکنم در این دوران، حداقل این حضور تجمعیافته میتواند تلاشی برای پاسخدادن به آن استفهام باشد که «یاران را چه شد؟»
وی خاطرنشان کرد: در یک واقعبینی میتوانیم همدیگر را تحمل کنیم و دغدغه به سینهزدن سنگ سینمایی را داشته باشیم که بتواند آیینه تمامنمای انسان، جامعه و دوران گذاری باشد که ضایعات و تلفاتش خیلی زیاد است.
او سپس پیشنهاد داد تا برای کاهش دلخوریهای حاصل از نقد، باشگاه و پاتوق مناسبی ایجاد شود که از مونولوگ به دیالوگ برسیم و پس از آن هم از جعفر گودرزی (مدیر اجرایی جشن) تشکر ویژهای کرد و گفت که اگر او نبود، جشن انجمن منتقدان نمیتوانست برگزار شود.
پس از سخنان طوسی، همایون خسرویدهکردی به عنوان یکی از اسپانسرهای جشن منتقدان روی سن دعوت شد و سه لوح تقدیر دبیر جشن از جمله تندیس ویژه حجتاله ایوبی (رییس سازمان سینمایی) که در مراسم حضور نیافته بود، اهدا شد.
××× تقدیر از منتقد پیشکسوت سینمای ایران
در بخشی از مراسم، کلیپی از مصاحبه با «ایرج صابری» به عنوان یکی از منتقدان و نویسندگان پیشکسوت سینمای ایران پخش شد و او در آن از تجربیات حرفهای سالهای دور خود سخن گفت. پس از آن هم برنامه تقدیر از ایرج صابری در میان تشویق حاضران انجام شد.
در این بخش، شاهین منصف (از منتقدان قدیمی سینمای ایران) متنی در تقدیر از ایرج صابری خواند که با استقبال مخاطبان روبرو بود.
سپس ایرج صابری هم پشت میکروفون رفت و از همراهان و همکاران سالهای دورش مانند پرویز دوایی، هوشنگ کاووسی و... نام برد و از زحمات آنها تقدیر کرد.
××× تقدیر از علیرضا داودنژاد و سخنان «علی عباسی» که حاضران را به فکر فرو برد
به گزارش ایسنا، در قسمتی دیگر از این مراسم کلیپی در تقدیر از علیرضا داودنژاد پخش شد که او در آن از جایگاه سینما در فرهنگ ایران و نظرات مسئولان بلندپایه نظام سخن میگفت و از جایگاه فعلی این هنر ابراز تاسف میکرد.
او در بخشی از این کلیپ تاکید کرد که «تعطیل کردن بازارهای فرهنگی چه به عمد و چه به سهو، در ادامهی اراده دشمنان ایران است».
پس از این کلیپ، هوشنگ گلمکانی، کیانوش عیاری و رضا داودنژاد روی سن آمدند و علیرضا داودنژاد هم در میان تشویق حاضران برای دریافت تقدیرنامهاش پشت میکروفن رفت.
علیرضا داودنژاد با تقدیر از «علی عباسی» که تهیهکننده دومین فیلم سینماییاش بوده است، گفت: قرار بود حرف بزنم اما وقتی فهمیدم علی عباسی تهیهکننده فیلم «نازنین» که مسیر کاری مرا عوض کرد اینجاست، کل حرفهایم عوض شد.
او سپس خاطراتی از فیلم «نازنین» و کار با علی عباسی تعریف و این همکار سالهای قدیمش را روی سن دعوت کرد.
علی عباسی هم که از از تشویق حاضران و همچنین تمجیدها داودنژاد بغض کرده بود، اظهار کرد: آنچه من در دهها فیلمم کردم از عشق بود اما پایان کارم در 34 سالگی اتفاق افتاد. تلاش مذبوحانهای کردم و تا سال 67 دو فیلم دیگر کار کردم اما در تجربه سوم چون اقتدار نداشتم باعث ناکامیام شد و فهمیدم که پروندهی حرفهام بسته شده است.
وی که با دلی شکسته سخن میگفت و باعث بغض کردن بعضی از حاضران شده بود، ادامه داد: آتشی که همیشه بر دلم خواهد ماند بردن فیلمها، نگاتیوها و پوزتیو از دفتر پیام بود و گفتند که این فیلمها سوزانده شده اما بعدها فهمیدم که سوزانده نشده اما آتشی که بر دلم زنده شده بود، ماند. هرحرفهای وقتی آتش بگیرد میتواند جایگزین داشته باشد اما پوزتیو و نگاتیو وقتی آتش بگیرد جایگزینی ندارد.
عباسی که در فرانسه زندگی میکند، در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: هنوز هم سینما را تعقیب کرده و وقتی اینهمه استعدادهای درخشان را میبینم و احساس غرور میکنم. من در زندگی پرملالی که در پاریس دارم، لحظاتی برایم پرغرور بوده که مثلا داروخانه محل یا مدیر مدرسه بچهام میگفت که فیلم «خانه دوست کجاست» یا... برنده فلان جایزه شده است.
این سخنانش علی عباسی با تشویق ایستاده حاضران روبرو شد و علیرضا داودنژاد هم جایزهاش را به پاس تاثیر او بر فیلمسازیاش به وی تقدیم کرد.
××× برگزیدگان و هنرمندان روی سن چه گفتند؟
به گزارش ایسنا، برخی از برگزیدگان و افرادی که روی سن رفتند، هم سخنانی را مطرح کردند که در نوع خود جالب توجه بود.
کامران ملکی که یکی از مسئولان برگزاری جشن بود، قبل از آنکه جایزه یکی از بخشها را اهدا کند، از شرایط فعلی ابراز نگرانی کرد و گفت: یکسال از استقرار دولت تدبیر و امید میگذرد. ما هنوز هم امید را داریم و بسیار به آینده امیدواریم اما فکر میکنم به قول یکی از دوستان باید بگوییم خدا را شکر که وضعیت فعلیمان از هفته آینده بهتر است!.
وی ادامه داد: امروز نشست رسانهای جشن بزرگ سینمای ایران در خانه سینما برگزار شد. خیلی دردناک است که بعد از یکسال از استقرار دولت تدبیر و امید، چنین مطالبی درباره وضعیت معیشیتی هنرمندان باید توسط آقای عسگرپور بیان شود. از رسانهها درخواست میکنم که مطالبی که در زیرلایه مباحث آن نشست مطرح شد را پیگیری کنند.
مهدی باقری (کارگردان مستند «پیر پسر») که بخش مستند نیمه بلند را گرفته بود، خطاب به وزارت ارشاد گفت: زیر فشارترین بخش سینمای ایران بخش مستند است که هیچ تغییری در آن ایجاد نشده است. فیلم من هنوز هم پروانه نمایش ندارد و شاید هم اصلا احتیاجی به آن ندارد چون جایی را برای نمایش فیلم مستند نداریم!.
سیدغلامرضا نعمتپور پژوهشگر «برای گونگادین بهشت نیست» نیز در سخنان جالبتوجهی بیان کرد: من از لرستان هستم و معمولا طرحهایم با زادگاهم بیارتباط نیست اما وقتی آن را ارائه به ارگانها میدهم، میگویند موضوع بومی است و گستره ملی ندارد پس مشارکت نمیکنیم! در حالیکه فکر میکنم این خرده فرهنگها هستند که کشور را میسازند.
نوید محمدزاده که از صحنه تئاتر و با گریم به جشن انجمن منتقدان و نویسندگان آمده بود، برای دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در میان تشویق زیاد حاضران روی سن رفت و گفت: اصلا عصبانی نیستم و خیلی حالم خوب است. این جایزه، جایزهی رضا درمیشیان است که به ما اعتماد کرد. به امید اکران «عصبانی نیستم»!.
محمدزاده سپس خطاب به رخشان بنیاعتماد سخنانش را اینطور ادامه داد: تورو خدا به من بازی بدهید چون مفتخرم برای شما بازی کنم.
رضا درمیشیان، کارگردان «عصبانی نیستم» هم که دیپلم افتخار کارگردانی گرفته بود،برای نمایش فیلمش ابراز امیدواری کرد و گفت: ما فیلم عاشقانه «عصبانی نیستم» را با عشق به مردم ایران ساختیم و مشتاقانه منتظر به تماشا نشستن آن هستیم.
جهانگیر کوثری که به عنوان یکی از پیشکسوتان انجمن منتقدان و برای اهدای جایزه روی سن رفته بود، درباره منتقدان سینمای ایران گفت: سینمای ایران افتخار میکند که در کلیت آن شاید تنها رشتهای که از ابتدای شروع به فعالیتش در سایه دانایی قرار داشته، منتقدان بودهاند. این را بدون کوچکترین تملقی میگویم که اکثر منتقدان بچههای تحصیلکرده، منصف و آشنا به فرهنگ سینما بودهاند.
و اما کیانوش عیاری که توانسته بود سه جایزه اصلی بهترین فیلمنامه، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم را بگیرد، هنگامی که در میان تشویق بسیار زیاد حاضران روی سن آمد، گفت: امیدوارم که همه فیلمهایی که در محاق توقیف هستند، فرصتی برای نمایش و عرضه داشته باشند.
وی ادامه داد: حقیقتا فکر میکنم آنقدر خودسانسوری در ما پرورده شده که هیچ فیلمسازی از خطوط قرمزی که مسئولان عالیرتبه نظام را نگران کند، عبور نمیکند. فیلمها ممکن است مشکلات شخصیای داشته باشند که کاملا قابل رفع است.