روزنامه نیویورک تایمز با اشاره به سخنان روز شنبه رئیسجمهور ایران نوشت: لحن حسن روحانی که در طول یک سال ریاست جمهوریاش برای بهبود روابط ایران و آمریکا تلاش داشته، تغییر کرده است، ولی در کنفرانس خبری روز شنبه خود یادآور شد که آمریکا قابل اعتماد نیست.
نیویورک تایمز در ادامه نوشت: حسن روحانی، رئیسجمهور ایران بیش از یک سال است که سعی کرده روابط ایران و آمریکا را تا حدی بازگرداند تا جایی که حتی مورد انتقاد تندروهای کشورش قرار گرفته است.
رئیسجمهور ایران که به دلیل سیاستهایش در عرصه خارجی به شیخ دیپلمات معروف است حتی در اوایل دوره ریاست جمهوریاش مکالمهای تلفنی با باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا انجام داد. از آن پس روحانی به عنوان فردی شناخته شده است که دست به مذاکره میزند و دست کم روابطی را با آمریکا برقرار کرده است.
نیویورک تایمز در ادامه آورده است: اما آقای روحانی در کنفرانس بینالمللی خبری روز شنبهاش لحن خود را تغییر داد. وی در این کنفرانس به دیدگاه قدیمی ایرانیها اشاره کرد که معتقدند آمریکا قابل اعتماد نیست. وی نه تنها هر گونه همکاری برای مقابله با گروههای تروریستی در منطقه را غیرمحتمل دانست، بلکه متذکر شد: آمریکا مسئول پیدایش دولت اسلامی عراق و شام (داعش) در عراق و سوریه، به علاوه القاعده و طالبان است.
رئیس جمهور ایران همچنین گفت که شک دارم آمریکا حسن نیت لازم برای حل مسئله هستهای ایران داشته باشد و در ادامه اقدام دولت اوباما برای اعمال تحریمهای بیشتر را بسیار زشت خواند.
این روزنامه آمریکایی افزود: با توجه به سیاست پیچیده ایران سخت میتوان تشخیص داد که اظهارات اخیر روحانی که از زمان به ریاست جمهوری رسیدنش سختترین موضعش در قبال آمریکا محسوب میشود ناشی از تغییر در تفکراتش بوده یا به دلیل شنوندگان داخلیاش بوده است، جایی که تندروها در برابر مواضع وی برای آزادیهای داخلی و روابط خارجی بهتر تلاش کردهاند.
همچنین این احتمال وجود دارد که این سخنرانی تاکتیکی بوده باشد برای قویتر کردن موضع ایران در آستانه دور جدید مذاکرات هستهای ایران. وی اما تأکید کرد که تحریمهای جدید آمریکا به اصل مذاکرات آسیب نمیزند.
آقای روحانی این اظهارات را یک روز پس از آن مطرح کرد که دولت اوباما بیش از 25 شخصیت، شرکت و موسسه مالی را به بهانه ارتباط با برنامه هستهای ایران هدف تحریم قرار داد. این در حالی است که کاخ سفید با انتشار بیانیهای پس از اعمال این تحریمها اعلام کرد این تحریم یک استراتژی است برای مقابله با افراد و گروههایی که مشکوک به تلاش برای نقض و یا دور زدن تحریمها علیه ایران هستند.
با این حال آمریکا متعهد است تا 24 نوامبر به یک توافق نهایی در خصوص برنامه هستهای ایران برسد.
رئیس جمهور ایران در این کنفرانس خبری تحریمها را غیرقانونی و جنایات علیه بشریت خواند و گفت: این اقدامات تنها بیاعتباریها را عمیقتر میکند.
وی افزود که برای بهبود روابط، این آمریکاست که باید قدم اول را بردارد چون مردم ما به آمریکاییها اعتماد ندارند.
اگر چه آقای روحانی یکی از ستارگان سیاسی در اجلاس سال گذشته مجمع عمومی سازمان ملل بود که با رهبران بینالمللی که همواره از ایران دوری کردهاند دوستانه صحبت کرد، روز شنبه گفت که هنوز تصمیمی برای شرکت در اجلاس سران مجمع عمومی در ماه آینده میلادی در نیویورک ندارد.
اولین تماس تلفنی میان روسای جمهوری ایران و آمریکا از زمان انقلاب اسلامی تاکنون پس از نشست سال گذشته مجمع عمومی اتفاق افتاد که کمک کرد مذاکرهکنندگان هستهای ایران و گروه 1+5 در ماه نوامبر 2013 به توافقی اولیه دست یابند که بر اساس آن ایران در ازاء کاهش تحریمهای بینالمللی بخشی از فعالیتهای هستهایاش را به حالت تعلیق درآورد.
علاوه بر این آیتالله خامنهای رهبر معظم ایران در ماههای اخیر از آمریکا انتقاد کرده و متذکر شده است که بعید میداند مذاکرات هستهای و گفتوگوهای مستقیم با آمریکا به نتیجهای برسد. حتی حامیان رئیس جمهور ایران نیز به تازگی میگویند که به این زودی روابط میان دو کشور بهبود نخواهد یافت.
پیشرفتهای منطقه این گمان را به وجود آورده است که دو کشور منافع مشترکی به ویژه در مقابله با داعش دارند که به تازگی در عراق و سوریه پیشرویهای زیادی داشته و یک تهدید تلقی میشود. این گروه سنی تندرو کاملا" مخالف ایران است.
نیویورک تایمز در ادامه به صحبتهای سعید لیلاز یک اقتصاددان و مشاور دولت پرداخت که گفته است: هنوز ما آلمان و ترکیه نیستیم که بتوانیم با آمریکا همکاری کنیم. در پایان هم ما نمیتوانیم روابطی عادی با یکدیگر داشته باشیم.