تغییر صف بندی اصولگرایان دربرابر دولت

«حمایت از دولت در کنار انتقادهای سازنده» از جمله موارد و موضوعاتی است که در چند ماه گذشته بارها از کلام رهبر معظم انقلاب خطاب به مسئولان کشور بیان شده است.

در دیدار اخیر اعضای مجلس خبرگان رهبری با ایشان که در پنجشنبه هفته گذشته انجام شد، رهبر انقلاب با صراحت و تاکید بیشتری نسبت به دفعات قبل، توصیه کردند که نقد از همه دستگاه ها و به ویژه دولت باید سازنده و مشفقانه باشد و حتما همراه با آن باید از تلاش دستگاه ها حمایت کرد. به تصریح بسیاری از اعضای خبرگان در گفت وگوها و سخنانی که پس از این دیدار داشته اند، رهبر انقلاب همواره در همه نشست ها و دیدارها و به ویژه در دیدار اخیر با خبرگان، بر لزوم حمایت سران نظام از دولتمردان و دولت تاکید کرده اند و این تاکید نشان دهنده فوریت موضوع است. در این میان چندین نام که اصولا از بدو تشکیل دولت یازدهم، انتقادهای فراوانی نسبت به عملکرد دولتمردان و مشی و روش آنان داشتند، به وضوح تغییر لحن داده اند و هم در الفاظ و هم در اغراض، لحن آرامتری به نسبت قبل دارند.


* سید احمد خاتمی

سید احمد خاتمی، بی شک یکی از سرسخت ترین منتقدان دولت یازدهم در چند ماه گذشته بوده است. مواضع صریح و قاطع وی در انتقاد از برخی رویه ها یا سخنان شخص رییس جمهور به ویژه در موضوعاتی مانند هدایت مردم از سوی دولت به بهشت یا جهنم و …. نشان داد که صراحت لهجه وی در انتقاد از دولت روز افزون است و هربار با صراحت بیشتری ادامه می یابد. نگاهی کوتاه به برخی از سخنان وی در چند ماه اخیر این صراحت لهجه رابه خوبی نشان می دهد. آیت الله سید احمد خاتمی 6 خرداد ماه در مراسم جشن بعثت پیامبر اکرم که در شهر اندیشه برگزار شد، در پاسخ به سخنان رییس جمهور درباره این که قرار نیست مردم را به زور به بهشت بفرستیم، گفته بود: ما نمی خواهیم کسی را به زور به بهشت بفرستیم ولی شما با اظهارات خود جاده جهنم را برای کسی صاف نکنید.در واقع آنچه از این پاسخ برمی آید چنین است که انگار رییس جمهور با این اظهارات سعی دارد تا جاده جهنم را برای مردم صاف کند. وی همچنین در گفت وگویی با یکی از خبرگزاری ها در 19 خرداد ماه، در رابطه با برخی انتقادهای فرهنگی، اعلام کرده بود: بنده در این مرحله این هشدار را می دهم اما اگر این روند ادامه یابد برخورد قانونی خواهیم کرد. خاتمی همچنین در بسیاری از موارد دیگر نیز با ادبیاتی صریح لب به انتقاد از دولت گشوده و در مباحثی که خود آنها را به کاری گیری فتنه گران در مناصب دولتی، دیدارهای اشتون با فتنه گران در سفر به ایران و.... می نامد، بی پرواترین انتقادهایش را روانه دولتمردان کرده بود. اما در ادامه این انتقادها و با گذر زمان گویا زبان و لحن وی تغییر یافته است. انتقاد وی در روز 24 مرداد ماه سالجاری از دولت، به قدری با انتقادهای گذشته اش تفاوت داشت که بسیاری از رسانه ها با برجسته کردن این تفاوت و با لحنی کنایه آمیز تیتر زدند: «انتقاد محترمانه احمد خاتمی از رییس جمهور». منظور از انتخاب این تیتر اشاره به اظهارات چند مدت قبل خاتمی با رییس جمهور بود که از نظر گردانندگان این رسانه ها، به بی احترامی هم کشیده شده بود.خاتمی در این «انتقاد محترمانه» که از تریبون نماز جمعه ایراد شده، گفته بود: یک سال فرصت خوبی برای ارزیابی دولت است و انتظار می رود دولت خود اقدام به ارزیابی کند.

به عنوان نمونه؛ بیمه سلامت از اقدامات موفق و مردمی بود و برای نقاط ناکام هم دولت به منتقدین میدان دهد و آنان را تکریم کند و از آنان بخواهد نقد سازنده نسبت به دولت داشته باشند. خاتمی همچنین روز پنجشنبه بلافاصله پس از سخنان رهبر انقلاب در تاکید بر حمایت از دولت، در برنامه ای در صدا و سیما از رییس جمهور به خاطر سعه صدر در مواجهه با انتقادها بارها و بارها تشکر کرد و روز گذشته نیز در تریبون نماز جمعه پایتخت، گام های مثبت دولت در عملکردهای یک ساله اش را مورد تجلیل قرار داد.



* آیت الله احمد علم الهدی

امام جمعه مشهد مقدس، شاید صریح ترین منتقد دولت در یک سال اخیر بوده است و فرایند انتقادهایش از دولت به شیوه ای بود که تقریبا همه سخنرانی هایش در یک سال اخیر به انتقادهای بسیار تند و تیز از دولت ختم می شد.وی در خطبه های نماز جمعه مشهد در نهم اسفند ماه سال گذشته درباره عملکرد فرهنگی دولت گفته بود: این اقتدار فرهنگی نیست، این لائیسم فرهنگی است یعنی اینکه در ترویج بی دینی یک متولی فرهنگی اینگونه برخورد کند نتیجه اش این است که جریان سکولاریسم برای خود رحم اجاره ای گرفته که در دل آن رشد کند و بی دینی را ترویج دهد. و در ادامه در جملاتی قابل توجه سفارش کرده بود که دولت رحم اجاره ای بی دین ها نشود. وی هم چنین در دهمین روز اردیبهشت ماه به صورت غیرمستقیم دولت را خطاب قرار داده و گفته بود: کسانی که سنگ شادی و نشاط جوانان را بر سینه می زنند، دروغگو هستند و می خواهند جوانان را از مبانی فکری و عقیدتی پایین بکشند تا آنها را در اختیار مطامع سیاسی خود قرار دهند. به هر حال انتقادهای وی از دولت و شخص رییس جمهور به حدی بود که کمتر کسی تصور می کرد روزی وی در مقام تقدیر از دولت و شخص روحانی سخنی بگوید. به همین دلیل زمانی که امام جمعه مشهد در آستانه سفر رییس جمهور به مشهد مقدس، در دیدار معاون اجرایی رییس جمهوری گفت: آقای روحانی کمتر وعده می دهد و اولویت را تکمیل پروژه های نیمه تمام اعلام کرده است که جا دارد از وی تشکر کنم. همه رسانه ها این بخش سخنان وی را برجسته کرده و تیتر گزارش خود کردند. آیت الله علم الهدی به این نیز بسنده نکرده و در جملاتی دیگر از عملکرد دولت گذشته و وعده های رییس جمهور سابق برای حل بسیاری از مشکلات گلایه کرده و خواستار برطرف کردن آنها در دولت کنونی شده است.



* حزب مؤتلفه

حزب مؤتلفه اسلامی با محوریت سه چهره محمد نبی حبیبی به عنوان دبیر کل حزب و اسدالله بادامچیان و حمیدرضا ترقی که بیشترین گفت وگوهای رسانه ای را در یک سال گذشته درباره عملکرد دولت داشته اند، مواضع نسبتا متفاوتی در این مدت درباره عملکرد دولت داشته اند و سیر موضع گیری های آنان در یک سال گذشته از انتقادهای صریح به سمت دفاع از عملکرد دولت تغییر مسیر داده است. برای مثال حمیدرضا ترقی به عنوان رسانه ‍ای ترین چهره این حزب در یک سال اخیر، روز هفدهم فروردین ماه سال جاری با بیان این که عملکرد دولت ضعیف و ناکارآمد بوده بیان کرده است که اگر دولت همین گونه ادامه دهد زمینه را برای بازگشت محمود احمدی نژاد فراهم می کند. با این وجود اظهارات این عضو مؤتلفه در سوم شهریور ماه با این تصریح که دولت از افراط و تفریط جلوگیری کرده و عملکرد مناسبی به ویژه در سیاست خارجی و دیپلماسی داشته است، به نوعی نشان دهنده تغییر جهت موضع گیری های وی است. در همین راستا مواضع دو چهره برجسته این حزب یعنی محمدنبی حبیبی و اسدالله بادامچیان نیز در تاکید بر حمایت اصولی از دولت قابل توجه و مصداق تغییر رویکرد آنان در قبال دولت یازدهم است.



* آنان که هنوز آرام نشده اند

اما با این وجود برخی از چهره های منتقد دولت که عموما از تندروهای نزدیک به جبهه پایداری هستند، تا کنون و با وجود تاکیدات مداوم مقام معظم رهبری، تغییری در لحن خود در انتقادها نداشته اند. طبیعی است که وقتی رهبر انقلاب در بخشی از سخنان خود در دیدار با هیات دولت، تاکید کردند که برخی از انتقادها منصفانه نیست، منطقا این معنی در ذهن تداعی می شود که حتما انتقادهایی اینچنین وجود دارند که رهبر انقلاب بر حذف آنها این همه تاکید دارد و بنابر این بسیاری از منتقدان باید نگران باشند که نکند این انتقادها، از جمله انتقادهای آنان باشد و سعی بیشتری در خرج کردن انصاف و حفظ جوانب عدالت در انتقادها داشته باشند. اما با این وجود، همانطور که گفته شد، رویکرد و رویه برخی از انتقادها نه تنها تغییری نکرده، بلکه جسورانه تر نیز شده است.از این جمع بسیاری از چهره های نزدیک به جبهه پایداری، حجت الاسلام شجونی، برخی روزنامه ها و سایت های خبری و.... هنوز تغییری در لحن انتقادات خود نداده اند و گویا هنوز خود را مصداق تاکیدات رهبری در تعدیل انتقادها نمی دانند. اینجا پرسشی مطرح می شود و آن این که آیا رسانه های منتقد دولت، پس از پیگیری توصیه های رهبر انقلاب به دولت و اقدام به پرسش از رییس جمهور در این باره، پیگیر توصیه های اکید رهبر انقلاب به منتقدان هم می شوند و پرسش های خود را با محوریت حمایت از دولت از منتقدان مطرح خواهند کرد؟



* حرکت در مسیر عکس

در این میان برخی از چهره های متعادل و میانه رو منتقد دولت نیز مسیری عکس مسیر چهره های یاد شده در این گزارش را پیموده اند که این اتفاق نادر، از سوی این چهره ها بسیار شگفتی آور است. به گزارش سایت خبری پیام نو نشانه های چرخش سیاسی محمدرضا باهنر از سوی معتدلین اصولگرا به سمت تندروها در ترکیب جدید شورای مرکزی جامعه اسلامی مهندسین روشن تر شد؛ جایی که در لیست 21 نفره این شورا حداقل دو نفر از اصلی ترین چهره های گرداننده استیضاح فرجی دانا ابقا شده اند؛ محمد مهدی زاهدی و جبار کوچکی نژاد. دو فردی که البته از متهمین پرونده بورسیه های غیر قانونی هم محسوب می شوند. شاید این ترکیب خط بطلان دیگری باشد بر ادعاهای باهنر درباره آنچه که در جلسه استیضاح فرجی دانا انجام داده است. این سایت خبری در پایان گزارش خود در این باره نتیجه گرفته است که با این تحولات به نظر می رسد که محمدرضا باهنر قصد دارد تا از نقش یک بازیگر سیاسی که صرفا در حوزه پارلمانی عمل می کرده خارج شود و در جایگاه دبیرکلی جبهه پیروان خط سیاسی خود را در جریان اصولگرایان ایجاد کند. خطی که به نظر می رسد در برخی مقاطع ابایی هم از نزدیک شدن به طیف های تندروتر ولو به صورت فصلی و موردی نداشته باشد. البته محمدرضا باهنر هم در این مسیر در میان اصولگرایان سنتی چندان تنها نیست. این خط را اکنون چهره هایی چون اسدالله بادامچیان و نبی حبیبی در موتلفه و احمد سالک در جامعه روحانیت مبارز هم در پیش گرفته اند و احتمال آنکه بتوانند آن را در انتخابات آینده مجلس به یک ائتلاف تبدیل کنند، زیاد است. ائتلافی که ربطی به ائتلاف برخی اصولگرایان با دولت ندارد. نشانه آن هم در برخی از اظهارات اعضای جامعه اسلامی مهندسین آشکار است. خود باهنر چندی قبل گفته بود که انتخابات مجلس دهم سه قطب اصولگرا، معتدل و اصلاح طلب را در خود خواهد دید. زمانی هم فولادگر، نزدیکترین چهره بهارستان نشین شورای مرکزی دهم به باهنر هم تاکید کرده بود که اعتدال لاریجانی ربطی به اعتدال روحانی ندارد. این دو گفته در کنار هم می تواند نشان دهد که حداقل باهنر در پی ایجاد یک ائتلاف سیاسی با نزدیکان دولت نیست و خواست او همچنان بازی در تیم سراسر اصولگراست، تیمی که با رفتن برخی از بازیگران آن به سمت دولتی ها لاجرم باید از میان طیف های تندروتر یارگیری کند.

منبع: ابتکار