اکونومیست: جایزه صلح نوبل فکری خوب؛ اما بی‌فایده است!

تارنمای نشریه اکونومیست در تحلیلی نوشت: جایزه صلح 'نوبل' امسال به یک فکر عالی اختصاص یافت که در عمل هیچ کاری برای پیشبرد صلح جهانی نکرده است.

به گزارش ایرنا، هفته نامه انگلیسی اکونومیست می نویسد: اختصاص یافتن جایزه صلح نوبل سال 2017 به 'کارزار بین المللی نابودی تسلیحات هسته ای' امری کاملا ستوده و قابل درک است. زیرا بحران کره شمالی یک بار دیگر موضوع تسلیحات هسته ای را در کانون توجه جهانی قرار داده و این گروه کمپین مورد نظر هم موفق شده است یک پیمان منع تولید سلاح های هسته ای بیافریند که ژوئیه امسال به تصویب سازمان ملل متحد هم رسید چرا که 122 کشور از 193 کشور جهان به آن رای موافق داده اند.

 

مراحل تائید این پیمان از 20 سپتامبر / 29 شهریور ماه/ آغاز شد و تا به حال 53 کشور آن را امضا کرده اند و هرگاه 50 کشور آن را رسما تائید کنند؛ اجرایی خواهد شد. اما آیا تائید همه این 50 کشور بدست خواهد آمد؟ - بعید به نظر می رسد که چنین شود.

 

به نوشته اکونومیست، 9 کشور دارای سلاح هسته ای شامل پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد یعنی آمریکا، انگلیس، روسیه، فرانسه و چین به همراه دو کشور غیررسمی دارنده سلاح هسته ای یعنی هند و پاکستان، رژیم صهیونیستی و امروز هم کره شمالی؛ هیچیک کاری به مذاکرات مربوط به پیمان منع تولید سلاح های هسته ای نداشته اند و شرکت رای گیری آن را هم تحریم کرده اند.

 

آمریکا، فرانسه و انگلیس این پیمان را 'ناموافق با سیاست بازدارندگی هسته ای که 70 سال است اساس و مبنای حفظ صلح در جهان است' دانسته اند. استدلال این کشورها این است که 'این پیمان نگرانی های امنیتی را برطرف نمی کند در حالیکه خطر همین نگرانی های امنیتی است که لزوم بازدارندگی هسته ای را ضروری ساخته است'.

 

این کشورها، ارزیابی دیگری هم دارند و می گویند این پیمان کاری برای حل و فصل شدن برنامه هسته ای کره شمالی نکرده است. متحدان نزدیک این 9 کشور مسلح به سلاح هسته ای هم شامل اعضاء 'ناتو'، استدلال مشابهی دارند.

اما حامیان این پیمان معتقدند که این عهدنامه کمک می کند تا داشتن سلاح هسته ای نامشروع شناخته شود. اینها بر این باورند که این پیمان تقویت کننده 'پیمان منع اشاعه سلاح های کشتار جمعی' موسوم به 'ان پی تی' است که صراحت دارد بر اینکه کشورهایی که رسما دارای سلاح هسته ای هستند، باید در جهت خلع سلاح هسته ای حرکت کنند. در حالیکه منتقدان ان پی تی می گویند که این شرط صوری بوده است و کشورهای مسلح به سلاح هسته ای تاکنون هیچ تلاشی در این زمینه نکرده اند و عملا هم همینطور است.

سه کشور روسیه، چین و آمریکا متعهدند که زرادخانه اتمی خود را مدرنیزه (نوسازی) کنند. با این حساب حداقل تا پایان قرن حاضر این سه کشور همچنان قدرت های هسته ای جهان خواهند ماند. هیچیک از کشورهایی که به طور غیررسمی دارای تسلیحات هسته ای هستند، علاقه ای به کاستن از توانمندی هسته ای شان ندارند.

این تاخت کره شمالی برای رسیدن به نقطه ای که امروز قادر است یک وسیله انفجاری هسته ای را به قلب سرزمین آمریکا پرتاب کند؛ خود بیان کننده این واقعیت است که سلاح هسته ای ذاتا فی نفسه وسوسه انگیز است.

بهترین راه کاستن از خطر تسلیحات هسته ای ؛ مذاکره میان کشورهایی است که خودشان مسلح به سلاح اتمی هستند و در راس همه آنها آمریکا و روسیه قرار دارد. این دو کشور هنوز هم بزرگ ترین زرادخانه هسته ای جهان را در اختیار دارند.

لازم است هدف همه این تلاش ها، پایین آوردن تعداد کشورهای مسلح به سلاح هسته ای، ممنوع ساختن بعضی از سلاح های هسته ای نظیر سلاح هایی که در میدان جنگ کاربرد دارد و همچنین کاهش سلاح های هسته ای تاکتیکی و نیز بکارگیری سامانه های هشداری باشد که بر روی زمین نصب می شود.

متاسفانه تا به حال که میان روسیه و آمریکا مذاکره ای در این زمینه انجام نگرفته است، چون روابط دو کشور همچنان بسیار ضعیف است.

کمیته اهداء جایزه صلح نوبل پیمان منع سلاح های هسته ای را 'سندی خوب در جهانی بد' تشخیص داده است.

اما آیا واقعا این سند کاری برای پیشبرد صلح در جهان کرده است؟ بعید به نظر می رسد که اینطور باشد.