معاملات بیت کوین، در دوسال گذشته، هر ماه در حال رکورد زنی است.گزارش ها از بازار جهانی نشان می دهد،هم اکنون قیمت بیت کوین ز مرز ۸۰۰۰ دلار عبور کرده است.
پیش بینی ها حکایت از آن دارد که بیت کوین به زودی پول قدرتمندی خواهد شد.اگرچه در ایران هنوز دستورالعمل قانونی مشخصی برای این معاملات وجود ندارد،اما به گفته ناصر حکیمی معاون فناوری های نوین بانک مرکزی قرار است سند مربوط به ارزهای دیجیتال تا پایان نیمه نخست سال آینده نهایی شود. آنطور که حکیمی تشریح کرده، این ارزها (بیت کوین) یک عدم اطمینان و ریسک بالا را بوجود آورده و سبب شده تا بانک های مرکزی جهان از جمله ایران را دچار تردید کند که آیا می توان ذخایر را در قالب این ارزها نگهداری کرد یا خیر.
او البته هشدار داده که با توجه به نوسان شدید ارز دیجیتال، هنوز این ارز به طور رسمی از سوی بانک مرکزی شناخته نشده و ریسک خرید این نوع ارزها بالاست.به گفته او تا زمانی که سیاستگذاری نکنیم، نمی توانیم آن را ممنوع اعلام کنیم اما می توانیم به مردم هشدار هشدار دهیم.
بیت کوین از کجا آمد؟
سال 2008 بیت کوین جای خود را در میان بحث و جدل های اقتصاددانان جهان گشود. پول دیجیتالی که به سبب ویژگی های منحصربه فرد متمایزش از پول سنتی، می تواند فارغ از کنترل، هدایت و نظارت هر دستگاه و تشکیلات قانونی نظارت مالی به کار خود ادامه دهد و مبادلات بی واسطه را بعد از قرنها بار دیگر به صحنه، يك نظام جهانی بازگرداند.
بيت كوين را، مي توان نسخه اي آنلاین از ترازنامه قرارداد كه در آن معاملات با كاستن از يك حساب و افزودن بر حسابي ديگر ثبت مي کند.
مفهوم بيتكوين اولین بار در يك مقاله دانشگاهي در اواخر سال 2008 توسط كسي كه خود را ساتوشينا كاموتو مي خواند، به جهان معرفي شد. اين مقاله پيشرفتي در رمزنويسي را توضيح مي داد كه اجازه مي داد پرداخت های از يك طرف معامله به طرف ديگر آنلاین بدون عبور از يك نهاد مالي. مستقيما ارسال شوند.
در ماههاي نخست سال 2009 ، ناكاموتو نرم افزار منبع بازش راكه اين مفهوم را به اجرا مي گذاشت منتشركرد و شبكه تك به تك بيتكوين را راه انداخت . پس از راه افتادن اين شبكه، برنامه نويسان داوطلبي از سراسر جهان شروع به همكاري با ناكاموتو كردند تا پروتكل بنيادين نرم افزار را بيش از پيش توسعه دهند.
ناكاموتو تا اواسط سال 2010 از شركای فعال اين همكاری گسترده بود، و پس از آن پروژه را به يكي ديگر از شركا به نام گوين آندرسن سپرد.
در ابتدا، بيتكوين بيشتر در ميان گروهي كوچك از رمزنويس ها و ديوانگان فنآوری جلب توجه كرد، كساني كه اين پول را مدام ميان خود جابه جا ميكردند و حتي كمي از پولش آنرا مي بخشيدند تا اعضا و كاربران جديد جذب كنند. ارزش اوليه اين پول چند پني بيشتر نبود؛مثلا اولين خريد ثبت شده عموما با بيت كوین در ماه مي 2010 رخ داد، زماني كه يك كاربر بابت دو پيتزا 10 هزار بيت كوين به كاربري ديگر پرداخت.
پس از آن بازرگانان و صاحبان كسب وكار،از رستورانها گرفته تا فروشگاه هاي اينترنتي در سال 2010 شروع به پذيرش بيت كوين، به عنوان روشي از پرداخت کردند. اما حالا شركت های بزرگي چون وردپرس وردديت بيتكوين را قبول ميكنند. همزمان كه تقاضا رشد ميكند و بازار بيتكوين توسعه مييابد، نرخ برابري ارز آن هم افزايش مييابد.
هم اکنون آخرین قیمت این واحد پولی به مرز 8000 دلار سیده؛ این افزایش در ماههای اخیر صورت گرفته است.ابتدای 2016 برابری بیت کوین به دلار حدود 5هزاردلار بود.اما تقاضا برای خرید این پول و افزایش میزان معاملات،قیمت آن را بالا برده است.
هر حباب قيمتي بيتكوين با اقبال و توجه رسانه ها همراه بوده است، و همين موضوع سبب كاربران جديد و درنتيجه تقاضاي جديد شده است. در اين چرخه هاي شهرت و جنجال خبری، تعداد زيادی از سفته بازان پول خود را از بازار خارج كرده و واحد پولي را به لرزه انداختند. اينچنين انعطاف پذيری تعجبي ندارد.
بخش بزرگي از بيتكوين هاي موجود درحال حاضر در قالب سرمايه گذاري اي بلندمدت هستند، لذا بازار نقدپذيري چنداني ندارد. هرچه تعداد كساني كه از بيتكوين براي خريدهاي روزانه استفاده ميكنند افزايش مييابد، نرخ برابری آن با ارز هم افزايش خواهد يافت.
بیتکوین چطورکار میکند؟
تا اختراع بيتكوين، پرداخت های ديجيتال آنلاین مجبور بودند به طرف های ثالث معتمدي، تكيه كنند، تا بتوانند دفترکلی از تراز مالي از صاحب حساب داشته باشند، يا حسابي از اينكه چه چيزي مال چهكسي است.
تصوركنيد كه پول ديجيتال صرفا كامپيوتری است، درست مثل اسناد ديجيتالي چون فايل های متنی يا عكسها كه فايل های كامپيوتری هستند. من مي توانم 100 دلار را در قالب يك فايل پولی به پيغامی پيوست كنم و براي شما بفرستم. اما درست همچون وضعيتي كه در ايميل هست، ارسال يك فايل ضميمه به معناي اين نيست كه آن فايل از كامپيوتر من پاك مي شود. من مي توانم همان 100 دلار همان پول را دو بار را براي فرد ديگری بفرستم، و اساسا خرج كنم. در علم كامپيوتر، اين را مشكل خرجكرد دوباره مي خوانند.
تا زمان تولد بيتكوين اين مشكل را فقط مي شد با به كار گرفتن يك طرف سوم معتمد كه وظيفه نگه داشتن دفترکل را برعهده داشت حل كرد. آنچه از بيتكوين مفهومي انقلابی مي سازد اين است كه برای نخستين بار مشكل خرجكرد دوباره را مي توان بدون مدد گرفتن از طرف سوم حل كرد.
بيتكوين طوري طراحي شده است كه تقليدي باشد از استخراج طلا یا ديگر فلزات گرانبها از زمين؛ فقط تعداد محدود و مشخصی از سكه ها را مي توان از زير خاك بيرون كشيد. تعداد قراردادی كه به عنوان سقف تعيين شده است 21 ميليون بيتكوين است. اين قطعيت و پيش بينی پذيری براي بسياری جذاب و مطلوب است، زيرا كه تورم پولي مصنوعي را غيرممكن مي سازد.
رویای سیاه کسب سودهای میلیاردی از بیتکوین، راه موسسات اعتباری غیرمجاز را تداعی میکند که در نهایت، به سیاهچالی از مالباختگان رسید؛اکنون هم دلالان ارزهای دیجیتال از نبود نظارت سود میبرند.