نصرت الله تاجیک دیپلمات و سفیر پیشین ایران در اردن معقتد است انتصاب کاظم جلالی که سابقه دیپلماتیکی ندارد، آن هم برای خدمت در کشور مهمی مثل روسیه می تواند نتایج منفی برای کشور به بار آورد.
تاجیک در گفتگو با «انتخاب» با طرح 3 نکته در مورد انتصاب کاظم جلالی به سفیری ایران در روسیه، اظهار داشت: نکته اول اینکه، روسیه یکی از بزگترین همسایگان و قدرت های مطرح است، کشوری که نقش بیشتری در صحنه جهانی در سال های آتی ایفا خواهند کرد. بنابراین، چنین شرایط و زمینه هایی می طلبد که ایران یکی از قوی ترین و قدر ترین دیپلمات ها یا چهره های اجرایی خود در سطح وزیر را که دارای ارتباطات گسترده با حکومت و دولت هستند را انتخاب کند.
باید یک دیپلمات باتجربه یا فردی اجرایی در حد وزیر، سفیر ایران در روسیه می شد
وی افزود: به باور من، برای سفارت ایران در روسیه، حداقل باید یک دیپلمات باتجربه از وزارت خارجه اعزام می شد، یا اگر قرار بر انتخاب افرادی از بیرون وزارت خارجه است، که موافق نیستم، بهتر این بود که از افراد اجرایی در سطح وزرا برای این کار انتخاب شود. آنچه باید متذکر شوم این است که انتخاب یک فرد برای سمت های سفارت نزد دولت پذیرنده دارای معنا و مفهوم است. در واقع، مانند داخل کشور نیست که هر فردی را با کارامدی یا بدون کارآمدی برای هر پستی انتخاب کنیم. در روابط دیپلماتیک، وقتی کشور مقابل احساس میکند فردی که به عنوان سفیر معرفی شده، دارای جایگاه تاثیرگذاری در نظام سیاسی ان کشور است، طبیعتا نوع روابط و ارتباطات و برخوردها و میزانی که فضا برای آن فرد باز می شود، متفاوت است.
سفیر پیشین ایران در اردن در ادامه اظهارات خود، با طرح نکته ی دیگری گفت: متاسفانه بعد از 40 سال، ما همچنان احساس می کنیم که در بحث اعزام سفیر، ساختار مناسب و شایسته سالاری حاکم نیست. در واقع، از میان دیپلمات ها و کارشناسان شایسته انتخاب نمی شود و مضاف بر آن، نظام ارتقای تدریجی در وزارت خارجه حاکم نیست.
سفرایی که از بیرون وزارت خارجه آمده اند، عملکرد مثبتی نداشته اند
وی ادامه دارد: در برخی مواقع دیده شده که افرادی خارج از هیات دیپلماتیک کشور به عنوان سفیر انتخاب می شوند. عموما این افراد کارکرد مثبت و نتیجه مثبتی نداشته اند، البته استثناهایی ممکن است بوده باشد. اما اگر بررسی کتابخانه ای شود یا مطالعه اکادمیک انجام شود، می توان به نتیجه گرفت که سفرایی که از بیرون وزارت خارجه آمده اند، عملکردی مثبت نداشته اند.
این دیپلمات کشورمان اضافه کرد: چنین انتصاب هایی، یک ضد انگیزه برای کارکنان وزارت خارجه نیز به حساب می آید. یعنی اگر این روند بخواهد تداوم داشته باشد و جایگاه های عالی توسط چهره های خارج از وزارت خارجه پر شود، طبیعی است که انگیزه چهره های میانی و کارشناسان در وزارت خارجه از بین می رود.
تاجیک با اشاره به نکته سومی که در رابطه با انتصاب جلالی وجود دارد، گفت: شائبه ای در افواه و رسانه ها وجود دارد مبنی بر اینکه انتخاب این فرد براساس زد و بندی میان رئیس مجلس و رئیس جمهور شکل گرفته است. به نظرم این نه برای رئیس جمهور خوب است، نه رئیس مجلس و نه وزارت خارجه.
کاظم جلالی انتخاب وزارت خارجه نبود
وی ضمن تاکید بر اینکه انتخاب جلالی انتخاب وزارت خارجه نبوده گفت: نمیخواهم بگویم این فرد تحمیل شده است، ولی واقعیت امر این است که رئیس جمهور و رئیس مجلس موافق این امر بوده اند؛ بنابراین اقای ظریف هم هیچوقت نمی تواند نه بگوید و این یک واقعیت است. اما من می توانم به عنوان یک کارشناس این را با یقین بگویم که ما در وزارت خارجه افرادی که سطحشان از جلالی بالاتر باشد را قطعا داریم. با این روش ها، وزارت خارجه را از کارایی و بهره وری ساقط می کنیم. فرق وزارت خارجه با دارایی و شهرداری و وزارت نیرو این است که مسائل وزارت خارجه، صدسال بعد صدایش در می اید. بنابراین، هر اشتباهی ممکن است به این زودی صدایش در نیاید.
جلالی توفیقی نخواهد داشت
سفیر پیشین ایران در اردن خاطرنشان کرد: به عقیده من، براساس سوابق میگویم آقای جلالی توفیقی نخواهد داشت. ایشان نه تنها تجربه و آشنایی با مسائل دیپلماتیک ندارد، بلکه از نظر اجرایی هم سوابق خاصی ندارد. اگر فرد انتخاب شده، حداقل استاندار بود، یعنی سر از مدیریت در می آورد اما کسی که نه سابقه دیپلماتیک دارد و نه اجرایی، نمی تواند عملکرد مثبتی داشته باشد. ایشان نماینده مجلس بوده و ما میدانیم نحوه انتخاب شدن اینها چگونه است و دغدغه شان چیست. ما می دانیم سطح فکر و نگرش برخی نمایندگان چه هست و بدون اینکه خدای نکرده بخواهم توهین بکنم، اگر من بودم، پیشنهاد می دادم که یکی از افراد کلیدی کشور را که دارای ارتباطات بالای دولتی و حکومتی است برای دوره اتی برای سفیری ایران در روسیه انتخاب کنیم که بتوانیم از ظرفیت های همسایگی استفاده کنیم.
وی با اشاره به اختلافات و تنش ها در روابط ایران و آمریکا یاداور شد: ما الان در سیاست خارجی مشکلات زیادی داریم و معلوم نیست مشکلاتمان با امریکا حل شود. تنها قدرتی که به دلیل همسایگی و علی رغم نگاه منفی که در ایران به دلیل سوابق تاریخی نسبت به روسیه وجود دارد، اگر فضا را خوب طراحی کنیم، روسیه می تواند جایگاه خوبی در سیاست خارجی ما داشته باشد. با این حال، انتخاب سفیر فعلی، این ایده را نمی تواند براورده کند.
