سرویس تاریخ «انتخاب»: قسمت چهارم روسپی‌گری در تهران دهه ۴۰ و جغرافیای آن در زیر می آید:
۳- خانه‌ها و روسپیان وابسته به آن: پلیس و نیروهای ژاندارمری از شیوه‌هایی که روسپیان خیابانی به کار می‌بندند و از آن یاد شد بی‌خبر نیست و در حقیقت روسپیان ول‌گرد را در هر لباسی می‌شناسند و آنان را گرفتار می‌سازد. همین هوشیاری برای روسپیانی که در درجات بالاتر از لحاظ جوانی و شکل و قیافه و درجه‌ی تحصیلات قرار دارند انگیزه‌ای برای یافتن راه چاره‌ای تازه شد و از مدت‌ها که نه‌چندان قدیمی است، این گروه از روسپیان برای خود خانه‌هایی را با مشارکت پااندازها و واسطه‌ها دایر ساختند در این خانه‌ها که در نقاط پراکنده و بیشتر در نواحی خلوت و گران‌بهای شهر قرار دارد، سر و صدا و آمد و شدی نیست. حتی در پاره‌ای از آن‌ها خانواده‌ای زندگی می‌کند و پاره‌ای از اعضای آن به دو شکل کار وساطت را انجام می‌دهند:
الف- برقراری ارتباط با مشتریان به وسیله‌ی تلفن
مشتریان روسپیان این گروه از خانه‌ها شماره‌ی تلفن خانه‌ها را در دفتر خود محفوظ نگاه داشته و در وقت احتیاج شماره را می‌گیرند و خود را به نام راستین و یا مستعار به صاحب‌خانه که او هم نامی مستعار بر خود نهاده معرفی می‌کنند و از او می‌خواهند که با روسپی معینی قرار بگذارد.
واسطه‌ي خود از اوقات فراغت روسپیان باخبر، بعضا بلافاصله و گاه با تماس تلفنی با روسپی تعیین وقت می‌کند. جای ملاقاتِ این‌گونه روسپیان به اختیار مرد است ولی مسلم آن است که این دسته از روسپیان با رفتن به مراکز نزدیکی با روسپیان خیابانی که از آن‌ها یاد شد، رضایت نمی‌دهند و مشتری به ناچار آن‌ها را به اماکن خصوصی مانند: دفتر خصوصی، منزل شخصی (در مورد مردان تنها) یا منازلی که خاص این ملاقات‌ها از پیش تهیه شده است می‌برند. مشتری باید به واسطه‌ی تلفنی مراجعه کند، پول را تمام و کمال بپردازد و روسپی را که در ساعت مقرر به آن‌جا حاضر شده با خود ببرد.
واسطه‌های مورد بحث در اماکن مزبور دیری نمی‌پایند و با سرعتی کم و بیش قابل ملاحظه تغییر مکان می‌دهند تا از مراجعه‌ی پلیس در امان باشند (گو آن‌که در حال حاضر پلیس این چگونگی و نظام را بهتر تحمل می‌کند).
ب- ....در خانه
نشانی این خانه‌ها را معمولا مردان واسطه و خیابان‌گرد می‌دانند که معمولا پاتوق آن‌ها در خیابان اسلامبول، حدود چهارراه فردوسی، خیابان منوچهری و مقابل سفارت کبرای انگلیس، چهارراه امیراکرم، شاهرضا [جمهوری کنونی] اول لاله‌زارنو و خیابان رامسر است.
مردان جوان و میان‌سال که در این نقاط به انتظار می‌ایستند، واسطه‌ها خود به ایشان مراجعه می‌کنند و خویش را معرفی می‌نمایند و خوبی خانم‌هایی را که سراغ دارند وصف می‌کنند. این واسطه‌ها در انتخاب مشتری کمتر دچار اشتباه می‌شوند. مشتریان را به خانه‌های روسپیان هدایت می‌کنند و پس از توافق قیمت تمامی پول را از مشتری می‌گیرند. سهم خود را از صاحب‌خانه دریافت می‌دارند و اگر زورشان رسید از مشتری هم انعامی دریافت می‌کنند و مشتری را در خانه رها می‌سازند. تمامی این ماجرا به اشاره‌ی واسطه با احتیاطی نزدیک به وسواس می‌گذرد که حتی عابری از روابط مشتری و واسطه بویی نبرد. ورود به خانه و خروج از آن در نهایت احتیاط صورت می‌گیرد.
ادامه دارد...
منبع: خواندیها، شماره‌ی ۴۱، سال سی‌ودوم، شنبه ۱۶ بهمن ۱۳۵۰، ص ۲۰.
نقاطی که برای نزدیکی به روسپیان انتخاب می‌شود معمولا متغیر است... جاده کرج (که سابقا مهمان‌سرا‌هایی خاص این منظور داشت و فعلا همگی تعطیل شده است.)، مهمان‌سرا‌های مشخص در جاده‌ی شمیران (پهلوی)، قسمتی از تپه‌های غرب و شمال غرب ونک (معروف به تپه سیخی) کوی مکانیر، محدوده‌ای در شرق اراج و سرانجان اقدسیه و ازگل.
