بی‌بی‌سی: یک کیف‌دستی دوخته شده از پوست تمساح و شیشه‌های کوچک عطر که بعد از این همه‌سال هنوز بوی تندی از آن‌ها بیرون میزند، تنها بخشی اشیا با ارزشی هستند که از مشهورترین کشتی شکسته جهان، تایتانیک به دست آمده‌اند.
محل دقیق انباری که این اشیا با ارزش در آن نگهداری می‌شوند، به‌شدت سری و محفوظ است. آنچه می‌توانیم در مورد محل آن بگوییم این است که جایی در آتلانتا، در جورجیای ایالات‌متحده آمریکا واقع شده است.
قفسه‌های این انبار پر است از هزاران شی مختلف؛ از وان حمام و پنجره دایره‌ای سوراخ شده کشتی، تا فریم عینکی که کنده‌کاری‌های فوق‌العاده ظریف دارد و دکمه‌های کوچک.
بی‌بی‌سی فرصت نادری پیدا کرد تا بازدیدی از این انبار سری داشته باشد، اشیا داخل آن را ببینید و داستان بعضی از این اشیا را کشف کند.
داستان تراژیک کیف‌دستی دوخته شده با پوست تمساح
توماسینا ری، مدیر شرکت مجموعه اشیا کشتی سلطنتی تایتانیک است. شرکتی که توانست این اشیا را کشف کند. این شرکت حالا صاحب حق عملیات اکتشافی بیشتر در این کشتی است و در طول سال‌ها توانسته ۵۵۰۰ شی‌ء را از کشتی نجات دهد که مجموعه دستچین شده‌ای از آن‌ها در نقاط مختلف جهان به نمایش درآمده‌اند. توماسینا درباره کیف پوست تمساح می‌گوید: «این واقعاً کیف زیبا و مد روزی است».
این کیف از پوست تمساح دوخته شده است و توانسته ده‌ها سال در عمق اقیانوس اطلس شمالی دوام بیاورد. اشیا ظریف داخل آن هم به‌خوبی در تمام این سال‌ها حفظ شده‌اند و جزییات زندگی صاحب کیف را به ما نشان می‌دهند. ماریان مینول، مسافر درجه سه کشتی، صاحب این کیف‌دستی بوده است.
توماسینا می‌گوید: «او ۶۳ ساله و کارش ساخت و دوخت کلاه بود. او به آمریکا می‌رفت تا با دخترش که به‌تازگی شوهرش را از دست داده بود، زندگی کند».
در میان اشیا داخل کیف، عکس رنگ و رو رفته‌ای بود که گمان می‌رود مادر خانم مینول باشد.
در میان اشیا مدارکی پیدا شد که مارین برای شروع زندگی جدیدش در آمریکا به آن‌ها نیاز داشت. از جمله توصیه‌نامه‌ای از طرف صاحب‌خانه قبلی‌اش در لندن که در آن نوشته شده است: «خانم مینول همیشه برای ما مستأجر خوبی بوده و اجاره‌‌بها را سر موقع پرداخت کرده است».
برگه بهداشت و سلامتی او هم همچنان داخل کیف بود. این برگه‌ای است که همه مسافران درجه سه کشتی باید همراه خود می‌داشتند تا نشان دهند سالم هستند و با خود بیماری به ایالات‌متحده آمریکا نمی‌آورند. اما این مدرک شناسایی که رد لکه‌های آب روی آن مشهود است، حقیقت تلخی را فاش می‌کند.
ماریان مینول برای کشتی مجستیک بلیط رزرو کرده بود. کشتی مجستیک یکی دیگر از کشتی‌های خطوط کشتی‌رانی وایت استار لاین بود. کشتی مجستیک در روز مقرر حرکت نکرد. روی کارت سلامت او، کشتی مجستیک خط خورده و نشان می‌دهد او را به کشتی تایتانیک منتقل کرده‌اند. به‌این‌ترتیب او یکی از ۱۵۰۰ نفری شد که جان خود را از دست دادند.
توماسینا می‌گوید: «اینکه بتوان داستان او را با کمک این اشیاء به‌جامانده روایت کرد، واقعاً مهم است. در غیر این صورت او تنها نامی می‌بود در فهرستی بلندی از نام‌های دیگر».
شیشه عطری که هنوز بوی تندی دارد
اشیای متعلق به کسانی که از حادثه تایتانیک نجات یافتند هم از اعماق دریا بیرون آورده شده‌اند.
توماسینا یک ظرف پلاستیکی را باز می‌کند و ناگهان بوی شیرین و تندی هوا را پر می‌کند. او می‌گوید: «خیلی بوی تندی دارد».
داخل ظرف پلاستیکی، شیشه‌های کوچک عطر قرار دارند. در همه آن‌ها بسته است با این وجود بعد از ده‌ها سال ماندن زیر دریا، بوی تند آن‌ها به مشام می‌رسد.
توماسینا توضیح می‌دهد: «یک فروشنده عطر از مسافران کشتی بود. او حدود ۹۰ شیشه کوچک عطر مانند این‌ها با خود داشت».
نام او آدولف سالفلد بود. او از مسافران درجه دو کشتی تایتانیک بود.
آقای سالفلد یکی از ۷۰۰ مسافری بود که از حادثه کشتی تایتانیک نجات پیدا کردند. هنگام تخلیه کشتی، زنان و کودکان در اولویت قرار داشتند. بعضی از مردانی که توانستند از کشتی خارج شوند، بعدها دچار مشکلات روحی شدند».
توماسینا می‌گوید: «وقتی ما این اشیا را پیدا کردیم، او دیگر از دنیا رفته بود. اما آن‌طور که متوجه شده‌ام زندگی او همراه با کمی احساس گناه بود. احساس گناهی که همراه نجات‌یافتگان است».
سبک زندگی همراه شامپاین
از دیگر اشیا داخل مجموعه یک بطری شامپاین است. این بطری به‌طور کامل حفظ شده است. هم محتویات و هم در چوب‌پنبه‌ای آن.
توماسینا می‌گوید: «احتمالاً کمی آب از سوراخ‌های چوب پنبه وارد شیشه شده و فشار داخل بطری را تنظیم کرده و ده‌ها سال کف اقیانوس سالم مانده است.»
وقتی کشتی تایتانیک در سال ۱۹۱۲ به دنبال برخورد با یک کوه یخ، غرق شد، کشتی از وسط دو نیم شد و تمام آنچه در کشتی بود از آن بیرون ریخت و حجم زیادی از اشیا به‌جا مانده در دریا پخش شد.
توماسینا می‌گوید: «کف اقیانوس بطری‌ها، قابلمه‌ها و وسایل آشپزخانه فراوان و مختلفی وجود دارد. چون تایتانیک در قسمتی که یکی از آشپزخانه‌های کشتی در آن قرار داشت، ترک خورد».
هزاران بطری شامپاین در کشتی وجود داشت. صاحب خطوط کشتی‌رانی می‌خواست مسافران درجه یک کشتی، تجربه‌ای بسیار مجلل داشته و بهترین غذاها و نوشیدنی‌ها برایشان فراهم باشد.
توماسینا می‌گوید: «تایتانیک مانند یک قصر شناور بود. قرار بود لوکس‌ترین کشتی مسافرتی جهان باشد».
«به همین دلیل داشتن شامپاین، باشگاه ورزشی و تمام امکانات رفاهی برای مسافران برای آن‌ها بسیار اهمیت داشت».
کشتی تایتانیک یک سالن بدنسازی داشت
آشکار شدن پرچ‌های کشتی
تایتانیک در اولین سفر خود از ساوتهمتون راهی ایالات‌متحده آمریکا بود که با یک کوه یخ برخورد کرد.
این کشتی دارای ویژگی‌ها و طراحی‌های امنیتی پیچیده‌ای برای زمانه خود بود طوری که آن را به غرق نشدنی بودن مشهور کرده بود.
توماسینا بعضی از پرچ‌های به‌کاررفته در ساخت کشتی را به ما نشان داد. پرچ‌های بزرگ و زمخت فلزی که قطعات فولادی ضخیم بدنه کشتی را به هم متصل کرده بود. احتمالاً بیش از سه میلیون از این پرچ‌ها در ساخت کشتی به‌کاررفته بود.
توماسینا می‌گوید: «وقتی تایتانیک غرق شد، یکی از فرضیه‌ها در مورد علت آن، بد کیفیت بودن مواد به‌کاررفته در ساخت آن بود».
بعضی از این پرچ‌ها مورد آزمایش قرار گرفتند تا بفهمند آیا در مواد آن‌ها ناخالصی وجود داشته است.
توماسینا توضیح می‌دهد: «درصد بالایی از ماده سرباره در ساخت این پرچ‌ها به‌کاررفته بود. سرباره ماده‌ای مانند شیشه است که می‌تواند در برابر سرما شکننده باشد».
«اگر فرض کنیم این پرچ‌ها در سرما شکننده هستند، احتمالاً یکی از پرچ‌ها به‌راحتی از جای خود بیرون افتاده و همین باعث شده درجایی که با کوه یخ برخورد کرده است، درزی بزرگ‌تر ازآنچه می‌توانست، باز شود».
توماسینا می‌گوید هنوز ندانسته‌های زیادی درباره غرق شدن این کشتی وجود دارد.
«ما می‌توانیم به بررسی این فرضیه‌ها کمک کنیم. خوشحالیم که با پیدا کردن شواهد و مدارک برای بررسی‌های علمی این فرضیه‌ها، می‌توانیم در روایت داستان واقعی این حادثه نقشی داشته باشیم».
اختلاف طبقاتی
زندگی در تایتانیک برای طبقات مختلف اجتماعی، بسیار متفاوت بود. این تفاوت حتی در مورد فنجان و ظروفی که در آن غذا می‌خوردند و می‌نوشیدند هم دیده می‌شد.
لیوان یک مسافر درجه سه، ساده و محکم بود و روی آن نشان قرمز روشن با ستاره‌ای سفید در آن بود. بشقاب یک مسافر درجه دو طرح‌های گل‌های زیبای آبی‌رنگ داشت و کمی ظرافت بیشتری در ساخت آن به‌کاررفته بود. اما ظروف غذاخوری مسافر درجه یک از چینی بسیار ظریف‌تری ساخته شده است. دور آن نوار طلایی دیده می‌شود و اگر آن را زیر نور بگیرید، طرح‌های ظریف حلقه‌های گل را خواهید دید.
توماسینا می‌گوید: «این حلقه‌های گل هم رنگی بوده‌اند. اما چون روی لعاب نقاشی شده بودند، به‌مرور زمان شسته شده و رنگ خود را ازدست‌داده‌اند».
مسافران ثروتمند درجه یک، با کارد و چنگال‌های نقره غذا می‌خوردند، اما مسافران درجه سوم روایت کاملاً متفاوتی داشتند.
توماسینا می‌گوید: «مسافران درجه سه احتمالاً باید خودشان ظروف چینی را جابجا می‌کردند، و به‌احتمال‌زیاد چینی ضخیم و زمخت‌تری به آن‌ها داده می‌شد و چندان با دقت هم با آن رفتار نمی‌شد».
شرکت «آر ام اس تایتانیک»، تنها شرکتی است که به‌طور قانونی اجازه دارد اشیا به‌جامانده در محل غرق شدن کشتی را کشف و استخراج کند. این حقوق بر اساس رأی دادگاهی در ایالات‌متحده آمریکا در سال ۱۹۹۴ به این شرکت داده شد. اما این شرکت تحت شرایط و ضوابط بسیار دقیقی می‌تواند این فعالیت را انجام دهد. اشیا به‌دست‌آمده باید همیشه یکجا و در کنار هم بمانند تا امکان فروش تکی آن‌ها وجود نداشته باشد. همچنین این اشیا باید به‌طور مناسب و استاندارد نگهداری و محافظت شوند.
تا امروز، این شرکت تنها اشیایی که در اطراف کشتی پراکنده‌شده‌اند را جمع‌آوری کرده است. اما به‌تازگی این شرکت با ابراز تمایل برای بیرون آوردن یک شی خاص از داخل خود کشتی، جنجال‌آفرین شده است. آن‌ها می‌خواهند دستگاه فرستنده رادیویی مارکونی که پیغام‌های کمک تایتانیک در شب حادثه از آن فرستاده شد را بیرون بیاورند.
عده‌ای معتقدند باقی‌مانده کشتی حکم یک آرامگاه را دارد و باید آن را به حال خود گذاشت.
توماسینا می‌گوید: «ما می‌خواهیم در کارمان به تایتانیک احترام بگذاریم».
«ما می‌خواهیم تلاش کنیم خاطرات این کشتی را حفظ کنیم. همه نمی‌توانند خود را به تایتانیک برسانند و ما می‌خواهیم این اطلاعات را در دسترس عموم قرار بدهیم».
احتمالاً این انبار سری، به‌زودی نیاز به قفسه‌های بیشتری خواهد داشت.
این شرکت در آخرین عملیات اکتشافی خود، میلیون‌ها تصویر از باقی‌مانده کشتی تهیه کرد تا با کمک آن‌ها یک اسکن سه‌بعدی با جزییات بالا از تایتانیک تهیه کند.
آن‌ها علاوه بر بررسی شرایط فعلی اتاق فرستنده رادیویی مارکونی، محل دقیق قرار گرفتن اشیایی که در اطراف کشتی پراکنده شده‌اند را شناسایی کرده‌اند، تا در عملیات آینده آن‌ها را از اعماق اقیانوس بیرون بیاورند.
کسی چه می‌داند چه اشیایی پیدا خواهند کرد و هرکدام چه داستان‌های ناگفته‌ای درباره سرانجام تلخ تایتانیک و مسافران آن روایت خواهند کرد.
