سرویس تاریخ «انتخاب»؛ ساعت هفده و هفده دقیقه بعدازظهر دوشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۵۷ امام خمینی در یک کنفرانس مطبوعاتی مهندس مهدی بازرگان را به عنوان نخست‌وزیر دولت موقت معرفی کردند. در این کنفرانس که در سالن دبیرستان علوی تهران برگزار شد بیش از ۴۰۰ خبرنگار و خبرنگارعکاس ایرانی و خارجی شرکت داشتند. در ادامه مشروح سخنان امام خمینی را که در ابتدا و انتهای این کنفرانس مطبوعاتی ایراد کردند به نقل از کیهان مورخ سه‌شنبه ۱۷ بهمن ۵۷ می‌خوانید:
اعوذبالله من‌الشیطان رجیم. بسم‌الله الرحمن الرحیم
آقایان آشفتگی چندساله‌ی ملت ما را می‌دانند و مطلع‌اند که تمامی دستگاه‌های ملی و دولتی فلج شده است. وضع اقتصادی رو به نابودی است. وضع فرهنگ ما خراب است. دانشگاه‌ها تعطیل‌اند و مدارس تعطیل است. بازارها تعطیل است. تمام این‌ها مضافا به خون‌ریزی‌هایی که تاکنون شده است و آشفتگی‌هایی که شده و هست، از همه‌ی این‌ها اطلاع دارید.
ما اعتقاد داریم که اگر چنان‌چه دولت غاصب و کسانی که به آن مربوط هستند دست از شلوغ‌کاری بردارند و با تعقل فکر کنند و کنار بروند، همه‌ی این مسائل را ان‌شاءالله با پشتیبانی ملت حل خواهیم کرد.
شما خبرنگارها در این مدت ملاحظه کردید که ملت ما از مرکز تا هرجا که چشم‌انداز باشد، شهرستان‌های بزرگ و کوچک، دهکده‌ها، قراء و قصبات همه با هم یک‌فکر و یک‌نظر با ارده‌ی مصمم از ما می‌خواهند که رژیم سلطنتی که یک رژیم پوسیده‌ی غیرعقلانی است و رژیم سلطنت محمدرضاخان از میان برداشته شود. و همه‌ی مردم یک‌دل و یک‌جهت جمهوری اسلامی را می‌خواهند. ملت ما مُسلِم است، علاقه‌مند به اسلام است، عدل اسلامی را دیده است. تاریخ ما از حکومت‌هایی که در صدر اسلام بوده خبر به ما داده که وضع این حکومت‌ها چه بوده است.
حضرت امیرالمومنین علی بن ابیطالب که حاکم ممالک بزرگ از عربستان تا مصر و عراق و ایران و سوریه و سایر جاها بوده است، و قاضی که خودش برای قضا قرار داده بود، وقتی یک نفر یهودی از امام به او شکایت کرد، قاضی حضرت علی علیه‌السلام را خواست و با یهودی در عرض هم نشستند و دادخواهی شد و قاضی حکم بر خلاف حضرت علی داد. ما آرزوی یک هم‌چین حکومتی را داریم. یک حکومت عادل می‌خواهیم. حکومتی که نسبت به افراد علاقه‌مند باشد و عقیده‌اش این باشد که باید من نان خشک بخورم مبادا یک نفر در مملکت من زندگی‌اش پست باشد، گرسنگی بخورد. ما چنین حکومت عدلی می‌خواهیم ایجاد کنیم. و ما چنان که شما، می‌دانیم – یعنی خبرنگاران به واسطه‌ي اطلاعاتی که در ممالک خودشان هست – و ما هم به واسطه‌ی اطلاعاتی که در این مملکت داریم و مشاهداتی که داشتیم از اول که رضاخان کودتا کرد، تا وقتی که مجلس موسسان درست کرد و وکلایی خودش درست کرد، تمام این‌ها با سرنیزه بود و اراده‌ی ملت دخالت در این وضع نداشت و ملت به هیچ وجه به حساب نمی‌آمد. او با سرنیزه مجلس موسسان را تاسیس کرد و آن‌ها رای دادند. آن رای باطل بوده، و آن مجلس، مجلس ملی نبوده است. و چون مجلس ملی نبوده است، رژیم سلطنتی پهلوی، رژیم متکی به سرنیزه بوده و قانونی نبوده است. وقتی رژیم قانونی نشد، مجالسی که بعدا تهیه شده است قانونی نبوده است. الان نه دولت قانونی است، نه این مجلس، نه آن مجلس، و لهذا چون مجلس را غیرقانونی می‌دانیم و دولت را غیرقانونی می‌دانیم، و اوضاع کشور را آشفته می‌بینیم، برای این‌که خاتمه بدهیم به این وضع هرچه زودتر به اتکای آرای عمومی که با ماست و ما به احتساب آرای عمومی (و شما می‌بینید که آرای عمومی با ماست که ما را به عنوان وکالت یا به عنوان رهبری قبول دارند) یک دولتی را معرفی می‌کنیم. رئیس دولتی را معرفی می‌کنیم موقتا دولتی تشکیل بدهد که هم به این آشفتگی‌ها خاتمه بدهد و هم این مسئله‌ی کنونی که مجلس موسسان است، یعنی ترتیب انتخابات مجلس موسسان را بدهد و مقدمات آن را درست کند و مجلس موسسان تاسیس بشود و انتخابات مجلس هم انجام بشد و آن‌ها دولت قانونی را انتخاب کنند. و مجلس موسسان که تشکیل شد، جمهوری اسلامی را به رفراندوم بگذارد. گرچه من اعتقادم این است که احتیاجی به رفراندوم نیست و مردم مکرر رای داده‌اند. لکن برای آن‌که بهانه تمام بشود، آزادانه این کار را می‌کنیم تا مردم بدانند رای آزاد که مردم می‌دهند به که و چه رژیمی می‌دهند.
لهذا دولت موقت را تعیین کردیم و چون جناب آقای مهندس مهدی بازرگان را سال‌های طولانی است از نزدیک می‌شناسم و مردی‌ست فاضل، متدین از لحاظ دیانت و امین به ملت و ملی و بدون گرایش به چیزی که خلاف مقررات شرعی است من ایشان را معرفی می‌کنم که ایشان رئیس دولت باشد و ایشان وزرای خود را تعیین می‌کنند و به ما معرفی می‌کنند تا شورای انقلاب ما که پیشنهادش و نظرش این بوده که ایشان رئیس دولت باشند وزرای‌شان را بررسی می‌کنند و ان‌شاءالله مسائل به طور سهل و به نحو خوبی انجام بگیرد.
و من باید یک توضیح دیگری هم بدهم و آن این‌که من که ایشان را حاکم کرده‌ام یک نفر آدمی هستم که به واسطه‌ی ولایتی که از طرف شارع مقدس دارم این را قرار داده‌ام. ایشان واجب‌التباع است. ملت باید از او اتباع کند. یک حکومت عادی نیست. یک حکومت شرعی است. باید از او اتباع کند. مخالفت با این حکومت مخالفت با شرع است. قیام علیه حکومت شرع جزایش در قانون ما هست. در اجماع هست، در شرع ما هست. و جزایش بسیار زیاد است. من تنبه می‌دهم به کسانی که تخیل این امر را بکنند که کارشکنی بکنند یا خدای‌نخواسته قیام بر ضد این حکومت بکنند من اعلام می‌کنم که جزای آن‌ها بسیار سخت است. در فقه اسلام، قیام بر ضد حکومت الهی قیام بر ضد خداست، قیام بر ضد خدا کفر است و من تنبه می‌دهم به آن‌ها که سر عقل بیایند، بگذارند مملکت از آشفتگی بیرون بیاید. بگذارند خون‌های محترم ریخته نشود. بگذارند جوان‌های ما دیگر این‌قدر خون ندهند. بگذارند اقتصاد ما صحیح بشود. تا ما به تدریج کارها را اصلاح بکنیم. و از خدای تبارک و تعالی می‌خواهم که توفیق بدهد به اقای مهندس بازرگان که این ماموریت را به وجه احسن انجام دهد.
مردم نظر بدهند
پس از سخنان امام خمینی، مهندس بازرگان به طور مختصر سخنانی را ایراد کرد و پس از آن امام خمینی دوباره رشته‌ی سخن را به دست گرفت و گفت:
من بعد از تشکر از ملت ایران که در این مدت طولانی رنج و زحمت بردند و با دادن خون خودشان برای اسلام خدمت کردند، مطلبی هست که می‌خواهم به عرض ملت برسانم و آن این است که نظر خودشان را درباره‌ی دولت آقای مهندس بازرگان که دولت شرعی و اسلامی است، اعلام کنند هم به وسیله‌ی مطبوعات هم تظاهرات آرام در شهرها و در دهات و هرجا که مسلمان هست، نظر خودشان را راجع به دولت اسلامی آقای مهندس بازرگان اظهار کنند.
